Liên kết website

Tìm hiểu một số nội dung sửa đổi, bổ sung trong dự thảo Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam

18/10/2024

Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam năm 2015 (được Quốc hội khóa XIII, Kỳ họp thứ 10 thông qua ngày 25/11/2015 và có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2018) đã tạo cơ sở pháp lý quan trọng để thống nhất tổ chức, triển khai thực hiện có hiệu quả công tác tạm giữ, tạm giam. Sau hơn 06 năm triển khai thi hành, Luật đã bộc lộ một số vướng mắc, bất cập đặt ra yêu cầu cần sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với thực tế, tiếp tục cụ thể hóa quy định về quyền con người theo Hiến pháp năm 2013…

Bộ Công an được Chính phủ giao chủ trì nghiên cứu, xây dựng dự thảo Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam và cấm đi khỏi nơi cư trú. Trong đó, dự thảo[1] có một số nội dung dự kiến sửa đổi, bổ sung.
Một là, mở rộng phạm vi điều chỉnh, trong đó bổ sung quy định về thi hành biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú và giải thích từ ngữ về các nội dung như người bị cấm đi khỏi nơi cư trú; giám sát điện tử; thiết bị giám sát điện tử; trung tâm quản lý, giám sát người chấp hành biện pháp ngăn chặn cấm đi khỏi nơi cư trú; hệ thống máy chủ giám sát; đồng thời sửa đổi giải thích từ ngữ về thân nhân của người bị tạm giữ, người bị tạm giam theo hướng thân nhân của người bị tạm giữ, người bị tạm giam bao gồm: Vợ, chồng, bố đẻ, mẹ đẻ, bố chồng, mẹ chồng, bố vợ, mẹ vợ, bố nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi, con dâu, con rể; ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột; cụ nội, cụ ngoại, bác ruột, chú ruột, cậu ruột, dì ruột, cô ruột, cháu ruột của họ.
Hai là, bổ sung các quy định có liên quan đến thi hành biện pháp ngăn chặn cấm đi khỏi nơi cư trú và ứng dụng khoa học, công nghệ trong quản lý, thi hành tạm giữ, tạm giam và cấm đi khỏi nơi cư trú.
Ba là, bổ sung quy định về trách nhiệm của Công an cấp xã trong thi hành biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú; quy định nhiệm vụ quyền hạn của cơ quan quản lý trong quản lý, vận hành Trung tâm quản lý, giám sát và nhiệm vụ điều chuyển người bị tạm giữ từ các buồng tạm giữ của đồn Biên phòng đến các cơ sở giam giữ trong Công an nhân dân; sửa đổi cơ cấu, tổ chức của nhà tạm giữ, trại tạm giam theo hướng bổ sung nhà tạm giữ có phòng là điểm cầu thành phần đề phục vụ xét xử trực tuyến, trung tâm chỉ huy điều hành phục vụ việc kiểm tra, giám sát, phân tích hình ảnh; bổ sung trách nhiệm của Bộ trưởng Bộ Công an, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng quy định về trình độ, tiêu chuẩn của Trưởng nhà tạm giữ, Phó Trưởng nhà tạm giữ, Giám thị, Phó Giám thị, Trưởng phân trại, Phó Trưởng phân trại, Đội trưởng, Phó Đội trưởng trại tạm giam; bổ sung trách nhiệm của Bộ trưởng Bộ Công an trên cơ sở thống nhất với Bộ trưởng Bộ Quốc phòng và các bộ có liên quan quy định về quy chuẩn kỹ thuật trong thiết kế và xây dựng các cơ sở giam giữ và các tiêu chuẩn ứng dụng khoa học, công nghệ trong quản lý cơ sở giam giữ đảm bảo an toàn tuyệt đối.
 Bốn là, bổ sung quy định về việc tiếp xúc lãnh sự của người bị tạm giữ, người bị tạm giam, trong đó quy định cụ thể về tiếp xúc lãnh sự; việc tổ chức cho người bị tạm giữ, người bị tạm giam là người nước ngoài tiếp xúc lãnh sự; các trường hợp không giải quyết tiếp xúc lãnh sự; trách nhiệm của các cơ quan trong tổ chức tiếp xúc lãnh sự; trách nhiệm của cán bộ theo dõi tiếp xúc lãnh sự; trách nhiệm của người đến tiếp xúc lãnh sự; thời gian tiếp xúc lãnh sự. Bên cạnh đó, bổ sung trách nhiệm thực hiện ngay các công việc khi tiếp nhận người bị tạm giữ, người bị tạm giam, riêng đối với một số nhiệm vụ như lập danh chỉ bản, khám sức khoẻ sẽ quy định cụ thể thời hạn thực hiện đảm bảo phù hợp thực tiễn; thu thập sinh trắc học đối với người bị tạm giữ, người bị tạm giam gồm ảnh khuôn mặt, vân tay, mống mắt, ADN, giọng nói; quy định về trước thời điểm tổ chức tiếp nhận mà người bị tạm giữ, tạm giam bị bệnh nặng cần kịp thời điều trị, cứu chữa tại cơ sở y tế theo hướng người đã có lệnh, quyết định tạm giữ, tạm giam bị thương tích, bệnh nặng cần phải điều trị, cứu chữa tại cơ sở y tế, nếu không sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ hoặc đe doạ đến tính mạng của họ thì cơ quan đang thụ lý vụ án áp giải ngay người đó đến cơ sở y tế và phối hợp với cơ sở giam giữ, cơ sở y tế tổ chức bàn giao, tiếp nhận và quản lý theo quy định; sinh trắc học đối với người bị tạm giữ, người bị tạm giam gồm ảnh khuôn mặt, vân tay, mống mắt, ADN, giọng nói...
Năm là, sửa đổi, bổ sung một số quy định liên quan đến chế độ của người bị tạm giữ, người bị tạm giam, chế độ của người bị tạm giữ, người bị tạm giam là người dưới 18 tuổi, phụ nữ có thai hoặc nuôi con dưới 36 tháng tuổi và chế độ của người bị kết án tử hình đang bị tạm giam.
Chương này sửa đổi, bổ sung một số nội dung chính sau: Việc sử dụng quà, tiền gửi lưu ký để ăn thêm của người bị tạm giữ, người bị tạm giam theo hướng phù hợp với thực tiễn; định lượng quà là đồ ăn, uống cho mỗi lần gửi của người bị tạm giữ, người bị tạm; định mức ăn của người bị tạm giữ, người bị tạm giam là người nước ngoài; quy định về gửi, nhận thư, sách báo tài liệu  của người bị tạm giữ, người bị tạm giam; quy định về chế độ, kinh phí khám bệnh, chữa bệnh, phòng, chống dịch bệnh của người bị tạm giữ, người bị tạm giam; quy định cụ thể về số lần cấp phát báo cho người bị tạm giữ, người bị tạm giam; quy định về ưu tiên ứng dụng khoa học công nghệ thông tin trong quản lý giam giữ đối với người thi hành án tử hình đảm bảo an toàn.
Sáu là, mở rộng phạm vi điều chỉnh theo hướng bổ sung quy định về thi hành biện pháp ngăn chặn cấm đi khỏi nơi cư trú. Quy định này nhằm khắc phục những khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn thi hành biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú, cần thiết phải bổ sung quy định trình tự, thủ tục, hồ sơ thi hành Lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú; trách nhiệm của Ủy ban nhân dân cấp xã, Công an cấp xã, đơn vị quân đội được giao quản lý, theo dõi người được áp dụng biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú; về việc lao động, học tập của người được áp dụng biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú; giải quyết việc vắng mặt tại nơi cư trú của người được áp dụng biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú; áp dụng giám sát điện tử phòng ngừa người được áp dụng biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú bỏ trốn hoặc tiếp tục phạm tội....
Bảy là, bổ sung chương mới nhằm luật hoá các quy định tại Nghị định số 121/2017/NĐ-CP ngày 06/11/2017 về xây dựng, quản lý, sử dụng cơ sở dữ liệu về thi hành tạm giữ, tạm giam.
Nguyễn Giang
Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật
 

[1] Dự thảo Luật được đăng tải lấy ý kiến tại địa chỉ https://bocongan.gov.vn/pbgdpl/van-ban-du-thao/du-thao-luat-thi-hanh-tam-giu-tam-giam-va-cam-di-khoi-noi-cu-tru-489.html
Các tin đã đưa ngày: