I. HƯỚNG DẪN TRIỂN KHAI NGÀY PHÁP LUẬT NĂM 2013
Theo quy định tại Điểm a, Khoản 1, Điều 7 Nghị định số 28/2013/NĐ-CP ngày 4/4/2013 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật phổ biến, giáo dục pháp luật, Bộ Tư pháp có trách nhiệm hướng dẫn nội dung, hình thức tổ chức Ngày Pháp luật trong phạm vi cả nước. Thực hiện nhiệm vụ nêu trên, trên cơ sở ý kiến thống nhất của Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật Trung ương, Bộ Tư pháp đã ban hành Công văn số 6902/BTP-PBGDPL ngày 25 tháng 9 năm 2013 hướng dẫn các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận; Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về tổ chức thực hiện Ngày Pháp luật năm 2013 trong đó quy định rõ về chủ đề, khẩu hiệu, nội dung, hình thức và trách nhiệm triển khai thực hiện Ngày Pháp luật, cụ thể như sau:
1. Chủ đề, khẩu hiệu Ngày Pháp luật Năm 2013.
a) Về chủ đề
Năm 2013 là năm ghi nhận một sự kiện rất quan trọng trong đời sống chính trị - pháp lý của đất nước, đó là việc toàn dân tích cực tham gia đóng góp ý kiến xây dựng Hiến pháp năm (sửa đổi) của thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, hội nhập quốc tế, do đó, chủ đề của Ngày Pháp luật năm 2013 được lựa chọn là “Toàn dân xây dựng, thi hành và bảo vệ Hiến pháp vì mục tiêu Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”, thể hiện đầy đủ tinh thần “Tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân” trong đạo luật cơ bản của Nhà nước ta.
b) Về khẩu hiệu
Các khẩu hiệu về Ngày Pháp luật năm 2013 gồm:
- “Sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật”;
- “Hưởng ứng Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ”;
- “Nghiêm chỉnh chấp hành Hiến pháp, pháp luật là bảo vệ chính bạn, gia đình bạn và xây dựng xã hội dân chủ, công bằng, văn minh”;
- “Thực hiện pháp luật là quyền và nghĩa vụ của mọi công dân”;
- “Tôn trọng và chấp hành pháp luật là nét đẹp văn hóa của mỗi người dân”;
- “Cán bộ, công chức, viên chức gương mẫu chấp hành và bảo vệ pháp luật”;
Ngoài ra, các Bộ, ngành, địa phương có thể lựa chọn các khẩu hiệu khác phù hợp với chủ đề Ngày Pháp luật, gắn với lĩnh vực của Bộ, ngành, địa phương mình.
2. Nội dung, hình thức tổ chức Ngày Pháp luật năm 2013
Trên cơ sở những nội dung, hình thức tổ chức Ngày pháp luật được Nghị định 28/2013/ NĐ-CP quy định, Ngày Pháp luật năm 2013 được tổ chức thực hiện tập trung vào một số nội dung, hình thức sau:
a) Về nội dung
- Tuyên truyền, phổ biến về mục đích, ý nghĩa của Ngày Pháp luật;
- Phổ biến, giáo dục sâu rộng về vị trí, vai trò của Hiến pháp và pháp luật trong quản lý nhà nước và đời sống xã hội; về những quan điểm, nội dung cơ bản của việc sửa đổi Hiến pháp năm 1992 và những đạo luật có liên quan đến mọi cá nhân, tổ chức được Quốc hội xem xét, thảo luận tại kỳ họp thứ 6 như Luật đất đai (sửa đổi), Luật hôn nhân và gia đình (sửa đổi), Luật bảo hiểm y tế (sửa đổi)…;
- Các Bộ, ngành tập trung phổ biến, giáo dục và triển khai thi hành các văn bản pháp luật mới thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ, ngành, chú trọng các văn bản liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích và nghĩa vụ của các cá nhân, tổ chức trong đời sống dân sự, kinh tế, trong đó có các nghị định về xử phạt vi phạm hành chính về các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội vừa được Chính phủ ban hành nhằm thi hành nghiêm chỉnh Luật xử lý vi phạm hành chính năm 2012, tăng cường trật tự, kỷ cương pháp luật;
- Các địa phương, ngoài những nội dung nêu trên, lựa chọn để phổ biến, thông tin về pháp luật và thi hành pháp luật trong những lĩnh vực đang được nhân dân tại địa bàn quan tâm như: Biển đảo, bảo vệ chủ quyền quốc gia, phòng, chống tham nhũng, an toàn giao thông, an toàn vệ sinh thực phẩm, bảo vệ người tiêu dùng, giải quyết các tranh chấp về đất đai, giải quyết khiếu nại, tố cáo… qua đó, giáo dục, vận động cán bộ, công chức, viên chức và người dân nâng cao ý thức tôn trọng và tự giác chấp hành pháp luật; ý thức bảo vệ pháp luật;
- Đánh giá về công tác xây dựng pháp luật, phổ biến, giáo dục pháp luật và thi hành pháp luật năm 2013 của Bộ, ngành, địa phương, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao nhận thức, tăng cường hiệu quả thực hiện Hiến pháp và pháp luật;
- Biểu dương, khen thưởng các tập thể, cá nhân tiêu biểu, gương người tốt, việc tốt, điển hình tiên tiến trong xây dựng, thực thi pháp luật, phổ biến, giáo dục pháp luật.
b) Về hình thức
- Tăng thời lượng, xây dựng các chuyên trang, chuyên mục, tọa đàm, phóng sự chuyên sâu, phim tài liệu, tin, bài, ảnh, các thông điệp ngắn, đối thoại, trả lời phỏng vấn và các hình thức phù hợp khác về Ngày Pháp luật trên các phương tiện thông tin đại chúng.
- Tổ chức phổ biến, giáo dục pháp luật thông qua các hình thức hội nghị, hội thảo, tọa đàm, tài liệu pháp luật, thi tìm hiểu pháp luật, trợ giúp pháp lý, tư vấn pháp luật;
- Lồng ghép nội dung phổ biến, giáo dục pháp luật với các hoạt động thực hiện cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, “Xây dựng nông thôn mới”, Năm an toàn giao thông, triển khai Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về chuẩn tiếp cận pháp luật ở cơ sở;
- Tổ chức kiểm tra, đánh giá, sơ kết tình hình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, phổ biến, giáo dục pháp luật và thi hành pháp luật năm 2013;
- Thực hiện các hoạt động tuyên truyền cổ động trực quan về Ngày Pháp luật, chủ đề, khẩu hiệu Ngày Pháp luật năm 2013 qua hệ thống áp phích, panô, băng rôn, cờ trên các tuyến đường chính, phố, các khu trung tâm, các trường học, địa điểm công cộng; triển lãm tranh, hình ảnh, tài liệu về thực hiện pháp luật;
Đồng thời, theo hướng dẫn, các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và cơ quan Trung ương của tổ chức chính trị - xã hội thành viên của Mặt trận, Hội Luật gia Việt Nam, Liên đoàn Luật sư Việt Nam; Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, tùy theo điều kiện, hoàn cảnh cụ thể, lựa chọn nội dung, hình thức phù hợp với đặc thù của Bộ, ngành, đoàn thể, địa phương mình để triển khai Ngày Pháp luật đảm bảo hiệu quả. Riêng trong ngày 09/11/2013 các Bộ, ngành, đoàn thể, địa phương tập trung thực hiện một trong các hình thức như: tổ chức tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, tuyên truyền cổ động trực quan, tổ chức hội nghị, hội thảo về Ngày Pháp luật và các nội dung liên quan tới chủ đề Ngày Pháp luật.
3. Thời gian triển khai Ngày Pháp luật năm 2013
Thời gian triển khai Ngày Pháp luật được tổ chức trong tuần lễ từ ngày 04/11/2013 đến ngày 10/11/2013, trong đó tổ chức cao điểm vào ngày 09/11/2013 (Thứ bảy).
4. Trách nhiệm tổ chức thực hiện Ngày Pháp luật năm 2013
Để tổ chức triển khai Ngày Pháp luật năm 2013 có hiệu quả, Công văn hướng dẫn đề nghị các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trên cơ sở nội dung hướng dẫn chủ động xây dựng Kế hoạch và tổ chức thực hiện Ngày Pháp luật năm 2013 với hình thức phù hợp; theo dõi, đôn đốc, kiểm tra, báo cáo đánh giá việc tổ chức triển khai Ngày Pháp luật trong phạm vi mình quản lý.
Tổ chức pháp chế các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ có trách nhiệm là đầu mối tham mưu giúp Bộ, ngành triển khai Ngày Pháp luật.
Sở Tư pháp có trách nhiệm là đầu mối tham mưu giúp Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tổ chức triển khai các hoạt động Ngày Pháp luật tại địa phương.
Công văn cũng đề nghị Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ của mình hướng dẫn nội dung, hình thức tổ chức Ngày Pháp luật cho các tổ chức thành viên, nhất là đối với các tổ chức chính trị - xã hội, Hội Luật gia Việt Nam, Liên đoàn Luật sư Việt Nam, trong đó, đề nghị quan tâm chỉ đạo Ủy ban Mặt trận Tổ quốc các cấp và các tổ chức thành viên vận động nhân dân chấp hành pháp luật.
Riêng Bộ Tư pháp có trách nhiệm xây dựng kế hoạch phối hợp với các Bộ, ngành, đoàn thể, địa phương tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Pháp luật, trong đó tập trung vào một số hoạt động chính: tổ chức Lễ công bố Ngày Pháp luật; tổ chức họp báo để thông báo về việc tổ chức Ngày Pháp luật; tọa đàm truyền hình với chủ đề Ngày Pháp luật năm 2013; thực hiện biên soạn, thiết kế một số tài liệu, pa nô, áp phích về Ngày Pháp luật để các Bộ, ngành, đoàn thể, địa phương tham khảo, sử dụng; biểu dương, khen thưởng các tập thể, cá nhân tiêu biểu trong xây dựng, thực thi pháp luật, phổ biến, giáo dục pháp luật; tổ chức đánh giá việc triển khai thực hiện Ngày Pháp luật năm 2013.
II. TÌNH HÌNH TỔ CHỨC TRIỂN KHAI NGÀY PHÁP LUẬT NĂM 2013
Trên cơ sở hướng dẫn công văn số 6902/BTP-PBGDPL ngày 25 tháng 9 năm 2013 nêu trên, hiện nay hầu hết các Bộ, ngành, địa phương đã ban hành Kế hoạch tổ chức thực hiện Ngày Pháp luật và khẩn trương tổ chức thực hiện bằng nhiều nội dung, hình thức phong phú, đa dạng. Hoạt động quan trọng của việc tổ chức Ngày Pháp luật là tuyên truyền, phổ biến về mục đích, ý nghĩa của Ngày Pháp luật. Bên cạnh đó, hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật trong dịp quan trọng này tập trung vào tuyên truyền về vị trí, vai trò của Hiến pháp và pháp luật trong quản lý nhà nước và đời sống xã hội; về những quan điểm, nội dung cơ bản của việc sửa đổi Hiến pháp năm 1992 và những đạo luật có liên quan đến mọi cá nhân, tổ chức được Quốc hội xem xét, thảo luận tại Kỳ họp thứ 6 như Luật đất đai (sửa đổi), Luật hôn nhân và gia đình (sửa đổi), Luật bảo hiểm y tế (sửa đổi)…các văn bản khác liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích và nghĩa vụ của các cá nhân, tổ chức. Thông tin pháp luật và thi hành pháp luật trong các lĩnh vực: biển đảo, bảo vệ chủ quyền quốc gia, phòng, chống tham nhũng, an toàn giao thông, an toàn vệ sinh thực phẩm, bảo vệ người tiêu dùng, giải quyết các tranh chấp về đất đai, giải quyết khiếu nại, tố cáo… cũng được chọn để tuyên truyền, phổ biến trong dịp này, trong đó có chú trọng các Nghị định về xử phạt vi phạm hành chính về các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội vừa được Chính phủ ban hành, nhằm thi hành nghiêm chỉnh Luật xử lý vi phạm hành chính năm 2012. Ngoài những nội dung nêu trên các Bộ, ngành, địa phương tập trung phổ biến và triển khai thi hành các văn bản pháp luật thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của mình, các văn bản quy phạm pháp luật gắn với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và công tác chuyên môn của cơ quan, đơn vị.
Để tổ chức triển khai Ngày Pháp luật, ngoài thực hiện các hình thức theo hướng dẫn tại Công văn số 6902/BTP-PBGDPL, hầu hết các Bộ, ngành, địa phương đã tập trung thực hiện các hình thức như: tổ chức tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, tuyên truyền cổ động trực quan, tổ chức hội nghị, hội thảo về Ngày Pháp luật và các nội dung liên quan tới chủ đề Ngày Pháp luật. Bện cạnh đó, một số địa phương đã xây dựng hình thức triển khai cụ thể Ngày Pháp luật như tổ chức lồng ghép tuyên truyền trong Ngày pháp luật hàng tháng; tổ chức tuần lễ cao điểm về tuyên truyền pháp luật; tổ chức mít tinh, diễu hành, tổ chức ngày tư vấn, trợ giúp pháp luật miễn phí; các địa phương cũng đã và đang thực hiện các hoạt động tuyên truyền cổ động trực quan về Ngày Pháp luật, chủ đề, khẩu hiệu Ngày Pháp luật năm 2013 qua hệ thống áp phích, panô, băng rôn, cờ trên các tuyến đường chính, phố, các khu trung tâm, các trường học, địa điểm công cộng; triển lãm tranh, hình ảnh, tài liệu về thực hiện pháp luật.
Bên cạnh việc áp dụng những hình thức truyền thống, các Bộ, ngành, địa phương thực hiện lồng ghép nội dung Ngày Pháp luật với các hoạt động thực hiện cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, “Xây dựng nông thôn mới”, “Năm an toàn giao thông”, triển khai Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về chuẩn tiếp cận pháp luật ở cơ sở; tổ chức kiểm tra, đánh giá, sơ kết tình hình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, phổ biến, giáo dục pháp luật và thi hành pháp luật năm 2013.
Một số địa phương cụ thể định hướng tuyên truyền các văn bản pháp luật mới được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 5 như Luật khoa học và công nghệ, Luật giáo dục quốc phòng và an ninh, Luật hòa giải ở cơ sở (An Giang, Hải Phòng)..., tập trung tuyên truyền Luật phổ biến, giáo dục pháp luật và các văn bản hướng dẫn thi hành (Phú Yên). Có địa phương (Hà Tĩnh) xây dựng kế hoạch theo hướng phân thành từng nhóm đối tượng để tập trung tuyên truyền, phổ biến các văn bản pháp luật liên quan như đối với nhân dân là Luật phòng chống tác hại thuốc lá; Luật giao thông đường bộ; Luật phòng chống ma túy...; đối với cán bộ, công chức, sỹ quan lực lượng vũ trang (Luật cán bộ, công chức; Luật Viên chức; Luật phòng, chống tham nhũng; Luật biển Việt Nam...); đối với nhà trường (Luật giáo dục, Luật giáo dục quốc phòng an ninh...) và phổ biến, quy định pháp luật phù hợp cho người lao động, người nước ngoài (Hà Tĩnh, Long An); lồng ghép việc phổ biến văn bản pháp luật với việc tổ chức nội dung sinh hoạt khác của cơ quan, đơn vị, địa phương, chào cờ đầu tuần, đọc báo đầu giờ (Quảng Ninh) hay việc thực hiện các Đề án (Lạng Sơn); đăng tải nội dung tuyên truyền chung cho các đối tượng trên Trang thông tin điện tử của Sở Tư pháp và tổ chức nói chuyện chuyên đề Ngày Pháp luật Việt Nam cho đội ngũ giáo viên và học sinh vào ngày 09/11 (Long An); tổ chức ngày tư vấn pháp luật miễn phí, tổ chức mít tinh, diễu hành, triển lãm ảnh về phòng ngừa tai nạn giao thông (Bình Dương)…
Các Bộ, ngành, đoàn thể ở Trung ương còn tập trung phổ biến, giáo dục và triển khai thi hành các văn bản pháp luật mới thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ, ngành, đoàn thể như: Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tập trung phổ biến, triển khai thi hành các văn bản pháp luật mới thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ; Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tập trung tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước, điển hình là Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn; Ngân hàng nhà nước Việt Nam tập trung tuyên truyền văn bản pháp luật liên quan đến hoạt động ngân hàng, trong đó chú trọng các văn bản pháp luật về ngân hàng được ban hành trong năm 2013. Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh phát huy vai trò của đội ngũ luật gia trẻ, cán bộ, công chức trẻ, sinh viên ngành luật và những người am hiểu kiến thức pháp luật nói chung để tổ chức tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật gắn với các phong trào hành động cách mạng của Đoàn trong các đối tượng thanh niên; tổ chức sinh hoạt chi đoàn, chi hội về Ngày Pháp luật năm 2013…
Một số Bộ, ngành, địa phương như Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, các tỉnh Quảng Bình, Đồng Tháp, Bắc Giang… đã tập trung đánh giá về công tác xây dựng pháp luật, phổ biến, giáo dục pháp luật và thi hành pháp luật năm 2013 từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao nhận thức, tăng cường hiệu quả thực hiện Hiến pháp và pháp luật.
Như vậy, tuy cùng một mục đích và sự kiện nhưng Ngày Pháp luật được tổ chức mang những sắc thái và đặc trưng của từng đơn vị, địa bàn, mở ra nhiều mô hình mới cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, tạo bước chuyển cho công tác này để xã hội tiếp nhận và áp dụng pháp luật như một thói quen, một phần tất yếu trong hoạt động hàng ngày, góp phần xây dựng ý thức chấp hành pháp luật trong cán bộ, nhân dân.
Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật Trung ương với nhiệm vụ tư vấn giúp Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo, phối hợp thực hiện các nhiệm vụ về phổ biến, giáo dục pháp luật trong đó có hướng dẫn về Ngày Pháp luật. Từ khi Luật phổ biến, giáo dục pháp luật có hiệu lực, Bộ Tư pháp – cơ quan thường trực của Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật đã tích cực cùng các Bộ, ngành, địa phương nghiên cứu, tìm các giải pháp, hình thức phù hợp để tham mưu tổ chức triển khai thực hiện Ngày Pháp luật trong phạm vi cả nước. Bộ Tư pháp cũng được giao chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương để triển khai các hoạt động hưởng ứng Ngày Pháp luật trong toàn quốc năm 2013, trong đó có hoạt động tổ chức Lễ công bố Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Để Ngày Pháp luật được tổ chức thống nhất, đồng bộ, hiệu quả trên phạm vi cả nước, cần tập trung thực hiện một số định hướng sau:
Thứ nhất, việc tổ chức Ngày pháp luật phải thiết thực, phục vụ đắc lực sự phát triển kinh tế - xã hội, phục vụ nhu cầu pháp lý của tổ chức, cá nhân. Từng ngành, từng cấp cần xuất phát từ yêu cầu quản lý của mình trong từng lĩnh vực, địa bàn mà đề ra nhiệm vụ tổ chức Ngày Pháp luật cho phù hợp. Việc triển khai Ngày Pháp luật phải được thực hiện đồng bộ, gắn kết chặt chẽ với các nhiệm vụ trọng tâm về xây dựng và thi hành pháp luật của các Bộ, ngành, địa phương, đảm bảo thiết thực, tiết kiệm, hiệu quả. Riêng trong năm 2013, các Bộ, ngành tập trung phổ biến, giáo dục và triển khai thi hành các văn bản pháp luật mới thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ, ngành, chú trọng các văn bản liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích và nghĩa vụ của các cá nhân, tổ chức trong đời sống dân sự, kinh tế, trong đó có các Nghị định về xử phạt vi phạm hành chính về các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội vừa được Chính phủ ban hành, nhằm thi hành nghiêm chỉnh Luật xử lý vi phạm hành chính năm 2012, tăng cường trật tự, kỷ cương pháp luật. Tuy nhiên, để pháp luật thực sự đi vào đời sống xã hội, việc tổ chức triển khai Ngày pháp luật cần hướng tới thường xuyên tuyên truyền, phổ biến, giáo dục ý thức để từng ngày hình thành thói quen tìm hiểu, thực hành pháp luật, tổ chức Ngày pháp luật hàng năm với những nội dung, việc làm thiết thực nhằm tạo lập, nâng cao trình độ văn hóa pháp luật ở mỗi người dân, mỗi cán bộ, công chức nhà nước, doanh nhân, cộng đồng, tổ chức và trên quy mô toàn xã hội.
Thứ hai, Ngày Pháp luật phải được tiến hành thường xuyên, lâu dài, toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm. Ngày 09 tháng 11 là Ngày Pháp luật, ngày cao điểm tôn vinh Hiến pháp và pháp luật, nhưng không nên hiểu rằng, trong năm chỉ đến ngày đó mới tổ chức thực hiện các hình thức nhằm đạt mục đích, yêu cầu của nó. Đấy chỉ là thời điểm cao trào trong năm, là thời điểm nhìn nhận, xem xét, kiểm điểm các việc đã làm, đề ra các nhiệm vụ tiếp theo; khen thưởng, tôn vinh những tấm gương sáng, điển hình trong xây dựng pháp luật, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, thi hành pháp luật. Với mục đích, ý nghĩa của mình, Ngày Pháp luật được xác định là một sự kiện chính trị, pháp lý có ý nghĩa quan trọng đối với việc xây dựng Nhà nước pháp quyền của dân, do dân và vì dân, có sức lan tỏa sâu rộng trong cộng đồng dân cư, giáo dục ý thức tôn trọng pháp luật, để không chỉ là một ngày, mà phấn đấu sẽ là 365 ngày trong năm tôn trọng, nghiêm chỉnh thực hiện pháp luật.
Thứ ba, Ngày Pháp luật có ý nghĩa nhằm tôn vinh Hiến pháp, pháp luật, giáo dục ý thức thượng tôn pháp luật cho mọi người trong xã hội. Vì vậy, việc tổ chức thực hiện cần trực tiếp phục vụ cho quá trình nhanh chóng hoàn thiện hệ thống pháp luật theo hướng pháp luật ngày càng đầy đủ, phù hợp với thực tế, minh bạch, dễ tiếp cận, dễ thực hiện; nâng cao hiệu quả, hiệu lực thi hành pháp luật, tăng cường hoạt động kiểm tra, giám sát, bảo đảm các quy định pháp luật được chấp hành nghiêm minh, thống nhất ở mọi nơi, mọi lúc, mọi đối tượng. Các quy định pháp luật không phù hợp cần được kịp thời sửa đổi, bổ sung.
Tổ chức thực hiện pháp luật cần gắn với quá trình hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam xã hội chủ nghĩa; bám sát định hướng của Đảng và nhà nước về xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật. Trong đó, thực hiện mọi giải pháp để đạt được mục tiêu xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật đồng bộ, thống nhất, khả thi, công khai, minh bạch, trọng tâm là hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân; đổi mới căn bản cơ chế xây dựng và thực hiện pháp luật; phát huy vai trò và hiệu lực của pháp luật để góp phần quản lý xã hội, giữ vững ổn định chính trị, phát triển kinh tế, hội nhập quốc tế, xây dựng Nhà nước trong sạch, vững mạnh, thực hiện quyền con người, quyền tự do, dân chủ của công dân, góp phần đưa nước ta trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại vào năm 2020.
Tổ chức thực hiện pháp luật cần gắn với việc nâng cao hiệu quả công tác phổ biến, giáo dục pháp luật; triển khai hiệu quả Luật phổ biến, giáo dục pháp luật và các văn bản hướng dẫn thi hành; các chương trình, đề án trọng tâm của Chính phủ về công tác này. Để nâng cao hiệu quả phổ biến, giáo dục pháp luật, cần đổi mới mạnh mẽ cả về nhận thức, hình thức, nội dung, phương pháp phổ biến, giáo dục pháp luật. Một trong những nội dung quan trọng là nên tổ chức theo hướng kết hợp giáo dục pháp luật với giáo dục đạo đức và kỹ năng sống, kỹ năng sử dụng pháp luật cho các đối tượng xã hội nói chung, các cán bộ, công chức, viên chức nói riêng. Không chỉ giáo dục, tuyên truyền pháp luật mà còn phải giáo dục tính cách, ý thức, trách nhiệm đạo đức, ứng xử văn hoá và kỹ năng sử dụng, thực hành pháp luật. Điều rất quan trọng để tạo lập tình cảm, thái độ, thói quen tôn trọng, tuân thủ pháp luật, góp ý, phản biện pháp luật và thận trọng đối với mỗi hành vi, quyết định của mỗi người trong cuộc sống là giáo dục ý nghĩa đạo đức, bổn phận đạo đức trong việc tuân thủ pháp luật.
Tổ chức thực hiện cần gắn với tổ chức thi hành pháp luật đảm bảo thi hành pháp luật nghiêm minh, công bằng, thống nhất; kiên quyết phòng chống tội phạm, tham nhũng; quan tâm giải quyết khiếu nại, tố cáo; xây dựng nền hành chính trong sạch, tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động hành chính, bên cạnh việc việc xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm pháp luật; đề cao giáo dục đạo đức, thông qua hoạt động thực thi công vụ kết hợp phổ biến, giáo dục pháp luật cho nhân dân; gắn kết chặt chẽ công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án với việc tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật có liên quan.
Thứ tư, cùng với việc tổ chức Ngày Pháp luật, cần đề xuất, thực hiện các giải pháp nâng cao năng lực quản lý nhà nước, đổi mới và không ngừng hoàn thiện phương thức lãnh đạo của Đảng, bảo đảm hoạt động của Đảng phù hợp với Hiến pháp và pháp luật, tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước và xã hội, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, điều hành của Nhà nước, phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của Mặt trận và các đoàn thể nhân dân; tăng cường trách nhiệm, đạo đức nghề nghiệp của cán bộ, công chức, hoàn thiện và thực hiện nghiêm quy định pháp luật về công chức, công vụ. Công chức nhà nước chỉ được làm những gì pháp luật cho phép. Tiêu chuẩn, đạo đức nghề nghiệp đối với từng loại cán bộ, công chức và hệ thống tiêu chuẩn đánh giá, khen thưởng, kỷ luật đối với cán bộ, công chức phải được hoàn thiện. Triệt để loại bỏ tham nhũng cũng như mọi hành vi tiêu cực trong hoạt động của bộ máy nhà nước. Nâng cao vai trò của các cơ quan bảo vệ pháp luật, bảo đảm mọi vi phạm pháp luật đều được xử lý kịp thời, công bằng, nghiêm minh, thống nhất. Tiếp tục cải cách mạnh mẽ các thủ tục tố tụng tư pháp theo hướng dân chủ, bình đẳng, công khai, minh bạch, chặt chẽ, nhưng thuận tiện, bảo đảm sự tham gia và giám sát của nhân dân đối với hoạt động tư pháp. Bảo đảm chất lượng tranh tụng tại các phiên toà xét xử, lấy kết quả tranh tụng tại toà làm căn cứ quan trọng để phán quyết bản án, coi đây là khâu đột phá để nâng cao chất lượng hoạt động tư pháp.
Thứ năm, nội dung tổ chức thực hiện Ngày Pháp luật cần bao gồm việc cung cấp đầy đủ, tiện lợi các dịch vụ pháp lý phục vụ nhu cầu về luật sư, tư vấn pháp luật, công chứng, hộ tịch và các dịch vụ pháp lý khác để hỗ trợ các tổ chức, cá nhân trong việc bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình. Tổ chức Ngày Pháp luật cần gắn với việc đẩy mạnh xã hội hóa các hoạt động cung cấp dịch vụ pháp lý. Xã hội hóa công tác này cần tiếp tục khẳng định một cách nhất quán chủ trương, có kế hoạch, lộ trình cụ thể, tạo cơ chế khuyến khích, huy động các cá nhân, tổ chức có điều kiện tham gia hỗ trợ, đóng góp trên tất cả các phương diện trong việc đưa pháp luật đến với người dân. Đây là phương thức giảm bớt được sự đầu tư nguồn lực của nhà nước và quan trọng là tạo điều kiện cho người dân có nhiều cơ hội lựa chọn, thụ hưởng các dịch vụ pháp lý phù hợp với khả năng, nhu cầu của người dân, doanh nghiệp.
Thứ sáu, phát huy dân chủ, vận động, thu hút quần chúng nhân dân tham gia hoạt động xây dựng, thực hiện, bảo vệ pháp luật; xây dựng môi trường văn hoá; củng cố lòng tin, tạo đồng thuận xã hội; xây dựng bộ máy trong sạch, vững mạnh, cải cách hành chính; tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát việc thực hiện pháp luật. Khuyến khích, hỗ trợ cho việc thành lập các tổ chức tự quản ở cơ sở có mục đích bảo vệ an ninh trật tự, bảo vệ môi trường. Đây là những việc làm thiết thực động viên nhân dân tham gia Ngày Pháp luật.
Việc mở rộng và phát huy dân chủ trong hoạt động của toàn xã hội nói chung, của Nhà nước nói riêng phải dựa trên những nguyên tắc nhất định, trong đó nguyên tắc hàng đầu là phải đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân. Nhà nước ấy không chỉ đại diện cho lợi ích, ý chí của nhân dân mà còn có khả năng thực hiện tốt chức năng quản lý xã hội. Nhà nước ấy phải có đội ngũ công chức chuyên nghiệp không chỉ giỏi nghiệp vụ mà còn có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức tốt, lối sống trong sạch.
Để xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân trong điều kiện hiện nay cần phải xác định vị trí chi phối của pháp luật; xây dựng hệ thống pháp luật tiên tiến đồng bộ; mọi hoạt động của cá nhân, tổ chức phải tuân thủ pháp luật; xây dựng bộ máy nhà nước gọn nhẹ; thực hiện cải cách hành chính quốc gia nhanh và mạnh hơn.