Cảnh 1: Trong một hầm khai thác than, các công nhân (Bắc, Trung, Tùng, Quân) đang làm việc trong ánh sáng mờ ảo…
Bắc: Cậu Trung siết vặn gông giằng. Cậu Nam kiểm tra xem văng chèn đầy đủ chưa, bổ sung chỉnh sửa những cái nào thiếu hụt không đạt yêu cầu. Còn Tùng ra chuẩn bị khoan với anh.
Tùng: Anh Bắc ơi, gương lò hôm nay ẩm ướt quá, nước từ gương nhỏ giọt chảy ra.
Bắc: Đâu? Đâu ? (nhìn xung quanh). Ừ gương có nước thật. Mình khoan thăm dò đi ( Bắc và Tùng khoan được một tý bị kẹt choong liền kéo ra)
Bắc: Chết tiệt! Vỡ mất đầu choong rồi không thăm dò thì không đi tiếp được, làm sao bây giờ nhỉ? Tùng em lên gương lò trên mời Phó Quản đốc xuống đây.
Quân: Đúng rồi đấy, bảo sếp xuống đây xem sao chứ khoan thăm dò để vậy đi gương nguy hiểm lắm.
(Tùng vội vã đi ngay)
Bắc: Anh em kiểm tra xong rồi thì ra ngoài ngồi cho mát và đảm bảo an toàn.
Trung: Vâng! Xong rồi mình đi thôi.
Bắc, Trung, Quân đi ra ngồi nghỉ giải lao
Quân: Này ngoài ga ngồi mát nhỉ.
Trung: Ừ quá là mát, mát như Đà Lạt. (Trung nghêu ngao hát: Đà Lạt lắm sương mù phải không em, có cô em má hồng đẹp như trăng rằm 16)
Quân: Đã rằm lại còn 16
Trung: À bảo này, để chống buồn ngủ, trong khi chờ đợi anh em minh làm tý văn nghệ tự biên tự diễn đi.
Quân: Ý kiến hay đấy
(Mọi người tìm đạo cụ . Bắc lấy chiếc xô rách làm trống. Trung lấy ống nước làm thành sáo. Nam lấy xẻng và đoạn dây cầu làm nhị).
Trong khi hòa tấu hát hò say sưa thì Phó quản đốc vào.
Phó Quản đốc: Mấy giờ rồi các ông còn hát với chả hò thế này, sao không vào làm đi.
Bắc: Báo cáo xếp gương lò hôm nay ướt quá gương lại chưa có choong khoan thăm dò, nên em đã bảo cậu Tùng đi tìm xếp để điều choong khác đến.
Phó Quản đốc: Cứ vào làm bình thường. Các ca khác có sao đâu. Các ông vẽ chuyện.
Bắc: Anh chỉ đạo mà lại nói vô trách nhiệm như vậy. Anh có biết tính mạng của bao nhiêu con người đang ở dưới lò này không. Đằng sau gương lò kia chứa bao nhiêu tiềm ẩn nguy hiểm sao anh biết được. Chẳng may gặp phải túi nước hoặc lò cũ có chạy bằng mắt.
Trung: Sếp ơi! Anh Bắc nói đúng đấy. Không may bị làm sao năm tàu há mồm nhà em biết trông cậy vào ai.
Phó Quản đốc: Vớ vẩn lo bò trắng răng. Các ông có biết ngoài các gương lò kia, gương này ưu tiên chỉ giao 1m là phân xưởng ta đạt năng suất đào lò kỷ lục ngành than. Cấp trên thưởng rất lớn , rất lớn các ông biết không?
Bắc: Thì ra chỉ vì thành tích mà anh coi nhẹ mạng sống của anh em chúng tôi.
Phó Quản đốc: Ông không làm thì về, mấy thằng kia vào làm. Không thì tôi sẽ báo cáo trừ lương, thậm chí đuổi việc mấy người.
Bắc: Với tư cách là một an toàn vệ sinh viên của công ty, tôi yêu cầu các đồng chí tạm ngừng làm việc. Chỉ khi khoan thăm dò đảm bảo an toàn mới được làm. Luật An toàn, vệ sinh lao động đã quy định khi thấy rõ có nguy cơ xảy ra tai nạn lao động, người lao động phải báo cáo ngay cho người quản lý trực tiếp để có phương án xử lý. Chúng ta có quyền từ chối làm công việc hoặc rời bỏ nơi làm việc mà vẫn được trả đủ tiền lương và không bị coi là vi phạm kỷ luật lao động và chỉ tiếp tục làm việc khi người quản lý trực tiếp và người phụ trách công tác an toàn, vệ sinh lao động đã khắc phục các nguy cơ để bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động. Chúng ta đã làm đúng quy định và nguyên tắc an toàn lao động, không ai kỷ luật anh em được. Để tôi kên báo cáo quản đốc xem rốt cuộc ai mới là người bị kỷ luật.
[1]
Phó Quản đốc: Tôi thách ông đấy.
Bắc: Này, anh không phải thách. Anh em cứ ra ngoài chờ tôi.
Mọi người đi ra ngoài.
Phó Quản đốc (chạy theo): Này quay lại ngay!!!
Cảnh 2: Trong phòng, Quản đốc đang làm viêc. Có tiếng người to tiếng ở phía ngoài cửa.
Bắc: Anh tránh ra cho tôi vào.
Phó Quản đốc: Tôi nói ông trở về vị trí làm việc là về vị trí, đây không phải chỗ của ông.
Quản đốc: Có chuyện gì ngoài đó? Vào đi.
Phó Quản đốc: Báo cáo anh, cậu Bắc cầm đầu cả ca tổ chức chống lệnh sản xuất đã tự ý bỏ vị trí làm việc, trong lò thì nhảy múa hát ca, còn đòi kéo nhau đình công.
Quản đốc: Có thật vậy không cậu Bắc?
Bắc: Báo cáo anh không phải như vậy.
Phó Quản đốc: Lại còn chối à! Tôi bảo các anh vào làm mà không làm, không phải chống lệnh thì là gì.
Quản đốc: Bình tĩnh để cậu Bắc nói.
Bắc: Báo cáo với anh! Chuyện là như thế này: Khi mấy anh em mang khoan vào khoan thăm dò, thì phát hiện gương lò dột nước hôm nay còn nặng hơn so với mọi ngày. Trong khi choong khoan thăm dò bị hỏng, muốn đi gương phải thực hiện đúng biện pháp khoan thăm dò trước, đề phòng túi nước và lò cũ. Chúng em đã báo cáo Phó Quản đốc điều choong khoan thăm dò của gương khác khi họ khoan xong cho chúng em, nhưng Phó Quản đốc chỉ vì thành tích sợ muộn mất thời gian, không hoàn thành kế hoạch bắt bọn em phải vào làm luôn. Em chỉ làm theo đúng quyền và trách nhiệm của người lao động. chứ không có chuyện chống lệnh sản như Phó quản đốc đã nói.
Quản đốc: (ra vỗ vai Bắc) tụ tập hát hò trong lò cũng là sai, việc đó xử sau. Song chấp hành quy trình như thế là tốt. Cám ơn đồng chí! Thật xứng đáng một an toàn vệ sinh viên đầy trách nhiệm. Thành tích là điều tuyệt vời, nhưng không vì nó mà phải trả bằng mọi giá, nhất là cái giá phải trả bằng tính mạng của anh em đồng đội.(Quay lại nói Phó Quản đốc)Thật là xấu hổ thay, một phó quản đốc mà không nắm rõ quy trình an toàn, vệ sinh lao động, quy định của pháp luật. Ông còn nhớ bục nước của lò cũ năm kia không. Chỉ vì bục nước lò mà 03 công nhân của chúng ta đã thiệt mạng bài học kinh nghiệm phải trả quá đắt trong công ty và tập đoàn.
Bắc: Vâng em vẫn còn nhớ! Chính vì vụ đó mà năm đó công ty không tổ chức được hội thi văn nghệ thể thao kỷ niệm ngày truyền thống vùng mỏ.
Phó Quản đốc cúi đầu im lặng.
Quản đốc: (chỉ tay vào Phó quản đốc) Tiền thưởng và thành tích làm mờ mắt anh rồi. Đình chỉ về công ty học An toàn vệ sinh lao động. Chờ hội đồng kỷ luật công ty kỳ này xét xử.
Bắc: Vậy có nặng quá không anh, anh ấy cũng vì thi đua chung của phân xưởng. Em xin để anh ấy kiểm điểm rút kinh nghiệm, được không anh?
Quản đốc: Việc chung là việc chung, việc riêng là riêng, vi phạm phải xử nghiêm, cử Phó Quản đốc kỹ thuật thay thế. Y lệnh thực hiện.