Như mọi lần, sáng sớm hôm nay đoàn xe tải lại tiếp tục chạy qua, nhưng đến đoạn có thanh “Barie” của làng thì chịu không tiếp tục đi được. Cả một đoàn xe 7 chiếc đỗ nối đuôi nhau.
Các lái xe đồng loạt xuống xe, đang thắc mắc không hiểu mấy thanh chắn kia ở đâu ra. Thì thấy từ con đường bên cạnh, có 5 người cả nam lẫn nữ đi ra, 2 thanh niên trẻ và 3 người đàn ông tầm tuổi 50. Người lớn tuổi nhất lên tiếng:
- Tôi là Chiến, Trưởng thôn. Hôm nay bất đắc dĩ chúng tôi phải tự tạo thanh chắn này để nói chuyện với các anh. Các anh làm việc cho cơ quan, tổ chức nào? Sao mấy hôm nay thường xuyên đi qua làng tôi vào 3-4 giờ sáng? Xe các anh chờ thứ gì mà mùi hôi khó chịu như vậy? Đề nghị các anh trả lời rõ.
- Thưa bác, chúng cháu chỉ là nhân viên lái xe của Công ty. Chủ điều đi đâu thì biết đi đấy thôi ạ. Thú thực cháu cũng không rõ trên xe đang chở hàng gì. Một lái xe lên tiếng.
- Anh nói thế mà nghe được à? Các anh chở hàng mà lại bảo không biết hàng gì?
- Thật sự cháu không biết ạ.
- Vậy tôi đề nghị anh mở thùng xe để chúng tôi kiểm tra.
Trời đã dần về sáng, người làng đến mỗi lúc một đông. Hai bên vẫn chưa thống nhất, lời qua, tiếng lại. Người dân trong làng nhất quyết yêu cầu mở thùng xe kiểm tra, phía tài xế bảo không dám vì các thùng xe đã khóa chặt và có niêm phong.
- Thế này đi, bây giờ nói qua nói lại không có ích gì, tôi đề nghị các anh cho tôi gặp quản lý của Công ty các anh! Bác Trưởng thôn nói.
Mấy tài xế nhìn nhau thì thầm điều gì đó. Sau đó dường như đã thống nhất, một người đại diện lên tiếng:
- Vâng, vậy phiền các bác chờ chút, chúng cháu sẽ gọi điện cho Trưởng phòng...
- Được, chúng tôi sẽ chờ. Lát nữa quản lý của các anh đến, bảo đến Nhà Văn hóa thôn X, chúng tôi đang chờ ở đó.
Khoảng 20 phút sau, tại Nhà Văn hóa thôn X., một người đàn ông tầm gần 40 tuổi lái xe ô tô đến. Mấy anh tài xế ra đón quản lý của mình và dẫn vào Nhà Văn hóa thôn.
- Thưa anh, đây là bác Chiến – Trưởng thôn. Còn đây là anh Phong – Trưởng phòng Công ty Môi trường của chúng cháu ạ! Một tài xế lên tiếng.
- Chào bác, chào bà con! Phong mỉm cười nhìn mọi người, vẻ mặt thân thiện.
- Chào anh, tôi là Chiến, Trưởng thôn X. Cả tuần nay các anh cho xe chạy qua làng tôi vào giờ đang ngủ, ồn nào, mùi hôi bốc lên nồng nặc. Nay chúng tôi đề nghị các anh cho biết các anh chở cái gì qua đây?
- Vâng, thưa bác. Công ty chúng cháu chuyên thu gom, vận chuyển rác thải ở khu vực huyện Y bên cạnh đây ạ! Thực sự cũng là vạn bất đắc dĩ chúng cháu mới phải tính đến phương án này. Hiện nay đường cũ đang sửa, chúng cháu cũng đã nghiên cứu kỹ địa bàn này thì mới cho anh em lái xe triển khai đi theo đường này. Thôn mình ở huyện khác nhưng nằm ngay tiếp giáp với huyện Y, nên chúng cháu hiện vận chuyển qua cung đường này để làm giải pháp tạm thời ạ.
- Thì ra trên xe các anh đều là chất thải nguy hại, thế các anh đã được cơ quan có thẩm quyền cấp phép trong lĩnh vực này chưa?
- Thưc bác, Công ty chúng cháu hoạt động hoàn toàn đúng theo quy định của pháp luật ạ. Vừa nói, anh vừa lấy trong cặp ra 1 tập tài liệu, trong đó có các bản sao chứng thực một số loại giấy tờ.
- Giấy tờ pháp lý của Công ty đây, mời bác xem qua ạ. Vừa nói Phong vừa đưa giấy tờ cho bác Chiến.
Như nhớ ra điều gì, bác Chiến ra hiệu cho một thanh niên trong số những người đang có mặt tại Nhà Văn hóa, ý bảo lại gần chỗ bác. Anh chính là Nam – công chức phụ trách về địa chính của xã.
- Con xem hộ bác những giấy tờ này thế nào? Bác Chiến bảo Nam.
- Dạ vâng ạ.
- cẩn thận xem kỹ bộ hồ sơ anh Chiến vừa đưa và nói:
- Theo quy định tại Điều 8 Nghị định 38/2015/NĐ-CP ngày 24/4/2015 của Chính phủ về quản lý chất thải và phế liệu thì: Việc thu gom, vận chuyển chất thải nguy hại chỉ được phép thực hiện bởi các tổ chức, cá nhân có Giấy phép xử lý chất thải nguy hại. Các phương tiện, thiết bị thu gom, vận chuyển chất thải nguy hại phải đáp ứng yêu cầu kỹ thuật và quy trình quản lý theo quy định. Phương tiện vận chuyển chất thải nguy hại phải được ghi trong Giấy phép xử lý chất thải nguy hại… Vận chuyển chất thải nguy hại phải theo lộ trình tối ưu về tuyến đường, quãng đường, thời gian, bảo đảm an toàn giao thông và phòng ngừa, ứng phó sự cố, phù hợp với quy định của cơ quan có thẩm quyền về phân luồng giao thông.
Tiếp tục lật từng tờ tài liệu trong hồ sơ, anh Nam nói tiếp:
- Ở đây thì công ty của anh Phong đã có đầy đủ các loại giấy phép theo quy định như:
Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, Giấy phép hành nghề xử lý chất thải nguy hại. Tuy nhiên, trong Giấy phép xử lý chất thải nguy hại có ghi rõ:
“Doanh nghiệp được phép thực hiện dịch vụ vận chuyển và xử lý chất thải nguy hại trên địa bàn hoạt động tại Phụ lục kèm theo”. Ở đây, tôi không thấy Phụ lục kèm theo, anh vui lòng cho tôi xem Phụ lục về địa bàn mà Công ty các anh được phép thực hiện dịch vụ vận chuyển và xử lý chất thải nguy hại!
Vừa nghe thấy thế, ông Trưởng phòng Công ty Môi trường X lộ rõ vẻ lúng túng.
- Nếu anh không chứng minh được việc các anh vận chuyển rác thải qua địa bàn xã chúng tôi là đúng với quy định của pháp luật, tôi đề nghị chúng ta sẽ làm việc với cơ quan có thẩm quyền – Nam nói tiếp. Anh là Trưởng phòng của một Công ty lớn, chắc anh cũng nắm rõ, điểm a khoản 4 Điều 22 Nghị định số 155/2016/NĐ-CP ngày 18/11/2016 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường. Nói rồi, anh Nam lấy trong cặp ra một tập văn bản và đọc to:
- Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây: Thu gom, vận chuyển chất thải nguy hại ngoài địa bàn quy định trong giấy phép xử lý chất thải nguy hại;
Đồng thời, Công ty anh có thể phải chịu hình thức xử phạt bổ sung tại điểm a, điểm b Khoản 10 Điều 22 Nghị định này,bao gồm:
- Tước quyền sử dụng giấy phép xử lý chất thải nguy hại từ 03 tháng đến 06 tháng;
- Đình chỉ hoạt động thu gom, vận chuyển chất thải nguy hại của chủ xử lý chất thải nguy hại hoặc đại lý vận chuyển chất thải nguy hại từ 06 tháng đến 12 tháng.
- Vâng thực sự thì hôm nay tôi lại không mang theo văn bản như anh nói. Cũng là sơ suất của tôi. Bây giờ thế này, các bác, các anh, chị xem có được không nhé! Hôm nay dù sao các lái xe của Công ty cũng đã vận chuyển qua đây rồi, nếu cứ để xe với các chất thải trên xe ở đây cũng không ổn. Hôm nay tôi rất mong bà còn thông cảm và bỏ qua cho chúng tôi. Tôi cam kết đây là lần cuối cùng chúng tôi đi qua đây ạ! Phong nói, trên trán lấm tấm mồ hôi.
- Nếu anh không giữ lời, tôi nhắc lại là chúng ta sẽ làm việc với cơ quan có thẩm quyền. Việc xử phạt chắc chắn không chỉ nằm trên quy định của pháp luật nữa, mà chắc chắn Công ty anh sẽ sớm nhận được quyết định xử lý! Nam nói.
Bà con xôn xao, cuối cùng, bác Chiến lên tiếng.
- Thôi được, tôi đồng ý với anh. Nhưng anh hãy nhớ lấy những điều mà anh thanh niên đây vừa nói, đó cũng là những gì tôi và bà con muốn nhắc nhở anh.
- Vâng chúng cháu xin cảm ơn bác, cảm ơn bà con!
Nói rồi dân làng không ai bảo ai cũng nhau gỡ “Barie” xuống. Cả đoàn xe tải thùng lại nối nhau đi. Từ hôm đó trở đi, bà con trong thôn không còn nhìn thấy bóng dáng những chiếc xe hôi thối chạy qua làng nữa. Làng xóm lại trở về sự bình yên và trong lành vốn có.