Bỗng ông Nam quay sang nói với vợ: Sáng mai, tôi nghỉ làm đi họp ở trên xã, bà nhé.
Vợ ông Nam trả lời: Ông đi họp hành về việc gì chứ, chắc là lấy phiếu ý kiến đối với mấy ông lãnh đạo xã. Đang trong lúc trồng lạc cho kịp thời vụ, nhà thì neo người, ông không đi họp thì cũng chẳng chết ai.
Ông Nam ngạc nhiên hỏi lại vợ: Bà nói thế, tôi là Bí thư Chi bộ phải tham gia họp chứ. Bây giờ dân chủ rồi, chúng ta phải tham gia xây dựng chính quyền chứ.
Ông Đông tham gia câu chuyện: Bác Nam nói đúng đấy. Bác là Bí thư Chi bộ Thôn, đại diện cho thôn tham gia họp để bỏ phiếu tín nhiệm đối với lãnh đạo xã chứ. Bây giờ dân chủ rồi, mình cần tham gia ý kiến để lựa chọn người cán bộ là công bộc của dân, phục vụ nhân dân. Vừa rồi, qua thông tin trên mạng, báo, đài, lại được tham gia lớp tập huấn kiến thức pháp luật cho Trưởng thôn, tôi thấy pháp luật quy định rất cụ thể nhằm phát huy quyền làm chủ của nhân dân.
Sau khi nghe ông Đông nói, ông Nam tiếp lời: Ô hay, sáng mai, ông cũng phải lên xã tham gia cuộc họp để lấy phiếu tín nhiệm đối với Chủ tịch, Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân và Chủ tịch, Phó Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp xã chứ, ông không nhận được giấy triệu tập của xã à?
Ông Đông: Nếu không nhầm, tôi đọc Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn, thì chỉ có Bí thư Chi bộ thôn đại diện cho thôn đi họp để bổ phiếu tín nhiệm đỗi với lãnh đạo xã thôi chứ. Không phải là vì bận trồng lạc mà tôi nói vậy đâu.
Ông Nam: Ông đọc chưa kỹ rồi, 08 sáng mai, hai anh, em mình cùng tham gia họp để lấy phiếu tín nhiệm đối với lãnh đạo xã đấy nhé! Đây, tôi có mang máy điện thoại Iphone có kết nối mạng 3G, để tôi đọc Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn và văn bản có liên quan để ông biết thành phần nào phải tham gia lấy phiếu tín nhiệm đối với Chủ tịch, Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân và Chủ tịch, Phó Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp xã nhé.
Theo Điều 26 Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường thị trấn quy định:
(i) Hai năm một lần trong mỗi nhiệm kỳ của Hội đồng nhân dân cấp xã, Ban Thường trực Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng cấp tổ chức lấy phiếu tín nhiệm đối với Chủ tịch, Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân và Chủ tịch, Phó Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp xã;
(ii) Thành phần tham gia lấy phiếu tín nhiệm gồm các thành viên Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, thành viên Ban thường vụ của các tổ chức chính trị - xã hội cấp xã, Trưởng ban thanh tra nhân dân, Trưởng ban giám sát đầu tư của cộng đồng (nếu có), Bí thư chi bộ, Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố, Trưởng ban công tác mặt trận thôn, tổ dân phố;
(iii) Ban thường trực Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã gửi kết quả lấy phiếu tín nhiệm và kiến nghị của mình tới Hội đồng nhân dân cùng cấp và các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền.
Đấy nhé, không những anh, em mình là Bí thư chi bộ, Trưởng thôn là thành phần tham gia lấy phiếu tín nhiệm đối với Chủ tịch, Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân và Chủ tịch, Phó Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp xã mà còn nhiều người khác tham gia như: các thành viên Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, thành viên Ban thường vụ của các tổ chức chính trị - xã hội cấp xã, Trưởng ban thanh tra nhân dân, Trưởng ban công tác mặt trận thôn …
Ông Đông từ tốn: Vâng, bác đọc cụ thể thế có phải em dễ nhớ không. Bây giờ, có mạng Iternet tiện bác nhỉ, tối nay em phải hỏi ý kiến vợ để sắm con Iphone như bác, có gì chưa hiểu thì tra mạng biết ngay.
Ông Đông cũng tỏ ra còn băn khoăn và hỏi thêm: Thế, pháp luật quy định về thời hạn lấy phiếu tín nhiệm như thế nào bác nhỉ?.
Ông Nam: Câu hỏi của ông hay đấy, trong Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường thị trấn chưa quy định cụ thể về thời hạn lấy phiếu tín nhiệm lắm. À đây rồi, tôi tra mạng Internet thấy có quy định tại Hướng dẫn thi hành các Điều 11, Điều 14, Điều 16, Điều 22 và Điều 26 của Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường thị trấn ban hành kèm theo Nghị quyết liên tịch số 09/2008/NQLT-CP-UBTUMTTQVN ngày 17 tháng 4 năm 2008 của Chính phủ và Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Điều 20 của hướng dẫn này quy định cụ thể về thời hạn lấy phiếu tín nhiệm như sau:
(i) Việc lấy phiếu tín nhiệm lần đầu đối với Chủ tịch, Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân và Chủ tịch, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã được thực hiện sau 2 năm, kể từ ngày các chức danh này được Hội đồng nhân dân cùng cấp bầu; việc tổ chức lấy phiếu tín nhiệm lần thứ hai trong nhiệm kỳ đó được tiến hành sau 2 năm kế tiếp, kể từ ngày lấy phiếu tín nhiệm lần đầu.
(ii) Trường hợp Chủ tịch, Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân và Chủ tịch, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã được bầu bổ sung trong nhiệm kỳ của Hội đồng nhân dân cấp xã, nếu thời gian giữ chức vụ trong nhiệm kỳ của Hội đồng nhân dân cấp xã chưa đủ 2 năm thì không tiến hành lấy phiếu tín nhiệm trong nhiệm kỳ này.
(iii) Trường hợp Chủ tịch, Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân và Chủ tịch, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã được bầu trong 2 nhiệm kỳ liên tiếp, việc lấy phiếu tín nhiệm trong nhiệm kỳ thứ hai được thực hiện sau 2 năm, kể từ ngày được bầu trong nhiệm kỳ thứ hai.
Nghe ông Nam phân tích, ông Đông rất tâm đắc, cứ gật gù mãi: Luật quy định chi tiết cả rồi. Lấy phiếu tín nhiệm như thế mới là dân chủ thực sự chứ. Em còn băn khoăn một điều là chưa sắm được con Iphone có kết nối mạng như bác để tiện tra cứu, tìm hiểu pháp luật, nhất là Trưởng thôn lại càng phải học hỏi nhiều kiến thức pháp luật hơn nữa để gương mẫu thực hiện cho đúng các quy định của pháp luật mới có thể giải thích, giúp đỡ người dân am hiểu pháp luật.
Cả hai ông Bí thư Chi bộ và Trưởng thôn cùng cười vui vẻ, lại tiếp tục chia sẻ với mọi người xung quanh về những câu chuyện pháp luật của đời thường. Dường như, cả cánh đồng ngập tràn hơi ấm của tình làng, nghĩa xóm, báo hiệu một mùa bội thu.