Đối với nội dung thứ nhất, đồng chí Lê Vệ quốc báo cáo tóm tắt nội dung dự thảo Đề án “Thành lập Trung tâm Thông tin và Hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp, thuộc Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật. Thực hiện Quyết định số 142/QĐ-BTP ngày 01/02/2024 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ một số quy định của Quyết định số 1179/QĐ-BTP ngày 28 tháng 6 năm 2023 quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Vụ Pháp luật dân sự - kinh tế và Quyết định số 996/QĐ-BTP ngày 09 tháng 6 năm 2023 quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật, hiện nay Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật đảm nhận thêm chức năng quản lý nhà nước về hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Để triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ của đơn vị về truyền thông chính sách và hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, yêu cầu đặt ra là cần tăng cường chủ động cung cấp thông tin pháp luật một cách rộng rãi, chính thống, linh hoạt, phát huy và sử dụng tối đa các nền tảng công nghệ thông tin cũng như thu hút nguồn lực để triển khai công tác này.
Vì vậy, để đáp ứng nhu cầu thực tiễn của công tác quản lý nhà nước, mục tiêu đặt ra, bảo đảm tính hiệu quả, thực chất và qua đó, phát huy mạnh mẽ vai trò chủ trì của Bộ Tư pháp về truyền thông chính sách, hỗ trợ pháp lý cho cộng đồng doanh nghiệp vừa và nhỏ nói riêng, cộng đồng doanh nghiệp nói chung, yêu cầu rất cấp thiết là cần phải có thêm đơn vị mới được thành lập để triển khai các hoạt động như: (i) Tổ chức các hoạt động cung cấp thông tin, truyền thông về chính sách pháp luật phục vụ người dân và doanh nghiệp (ii) Triển khai các hoạt động ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong các lĩnh vực của đơn vị; vận hành, quản trị Cổng Thông tin điện tử PBGDPL quốc gia và các công cụ, ứng dụng truyền thông trên mạng xã hội theo quy định của pháp luật; (iii) Tham gia hỗ trợ triển khai các hoạt động cụ thể để thực hiện nhiệm vụ hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp của đơn vị; (iv) Thực hiện cung cấp dịch vụ tập huấn, bồi dưỡng về kiến thức pháp luật, kỹ năng, nghiệp vụ về các lĩnh vực hoạt động của đơn vị theo nhu cầu của bộ, ngành, địa phương…
Cho ý kiến đối với nội dung này, các đại biểu nhất trí với chủ trương thành lập Trung tâm Thông tin và Hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật cần nghiên cứu, bổ sung thêm về cơ sở pháp lý cho việc thành lập Trung tâm, đặc biệt phải bám sát các quy định tại Nghị định 120/2020/NĐ-CP quy định về thành lập, tổ chức lại, giải thể đơn vị sự nghiệp công lập. Bên cạnh đó, các đại biểu cũng đề nghị Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật nghiên cứu kỹ càng các nguồn thu tài chính và phạm vi chức năng, nhiệm vụ để đảm bảo hoạt động bền vững của Trung tâm.
Về nội dung định hướng sửa đổi, bổ sung Nghị định 55/2019/NĐ-CP, đồng chí Lê Vệ Quốc cho biết, trước yêu cầu, bối cảnh mới, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đề ra, cần bổ sung các quy định pháp luật nhằm thực hiện tốt hơn vai trò hỗ trợ pháp lý doanh nghiệp, giúp các doanh nghiệp phòng tránh rủi ro pháp lý, bảo đảm các quyền, lợi ích hợp pháp của mình. Bên cạnh đó, qua quá trình rà soát, tổng hợp báo cáo tổng kết thực tiễn thực hiện Nghị định 55/2019/NĐ-CP của các bộ, ngành, địa phương và nắm bắt thông tin, nhu cầu, tiếp nhận phản ánh, kiến nghị của các doanh nghiệp, tổ chức đại diện của doanh nghiệp thông qua một số hội thảo, tọa đàm về hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật nhận thấy các quy định tại Nghị định 55/2019/NĐ-CP hiện còn có những bất cập, hạn chế khiến các doanh nghiệp, tổ chức đại diện của doanh nghiệp còn khó khăn khi tiếp cận các chính sách hỗ trợ này từ Nhà nước.
Để khắc phục bất cập, hạn chế và bảo đảm cho công tác hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp nhỏ và vừa được triển khai thực chất, hiệu quả theo yêu cầu của các Nghị quyết 41-NQ/TW ngày 10/10/2023 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ doanh nhân Việt Nam trong thời kỳ mới, Nghị quyết 66/NQ-CP ngày 9/5/2024 của Chính phủ ban hành Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 41-NQ/TW ngày 10/10/2023 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ doanh nhân Việt Nam trong thời kỳ mới và đặc biệt là từ yêu cầu thực tiễn đang đặt ra, Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật đề xuất sửa đổi, bổ sung Nghị định 55/2019/NĐ-CP với một số nhóm vấn đề như: nhóm quy định về cơ chế, chính sách đặc thù; quy định về quản lý mạng lưới tư vấn viên pháp luật; các quy định về định mức, trình tự, thủ tục hỗ trợ chi phí tư vấn pháp luật cho doanh nghiệp nhỏ và vừa; một số vấn đề về kỹ thuật.
Trên cơ sở báo cáo của đồng chí Lê Vệ Quốc, đại diện một số đơn vị thuộc Bộ đã cho ý kiến trực tiếp tại cuộc họp. Theo đó, các đại biểu đề nhất trí cho rằng việc sửa đổi, bổ sung Nghị định 55/2019/NĐ-CP là hết sức cần thiết và phù hợp. Tuy nhiên, Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật cần nghiên cứu, cân nhắc kỹ một số nội dung như: ưu, nhược điểm các phương án quản lý mạng lưới tư vấn viên pháp luật (Giao toàn bộ thẩm quyền công nhận, cho thôi, quản lý đội ngũ tư vấn viên pháp luật về cho UBND cấp tỉnh hay giao cho Bộ Tư pháp); tính khả thi của việc thiết lập và vận hành Tổng đài tiếp nhận và xử lý vướng mắc pháp lý cho doanh nghiệp nhỏ và vừa...
Kết luận buổi làm việc, Kết luận buổi làm việc, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Lê Thành Long nhất trí chủ trương thành lập Trung tâm Thông tin và Hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp thuộc Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật. Tuy nhiên, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Lê Thành Long đề nghị Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật tập trung nghiên cứu, giải trình rõ hơn các cơ sở chính trị - pháp lý để thành lập Trung tâm. Cùng với đó, Cục cũng cần nghiên cứu kỹ về cơ chế bảo đảm nguồn thu, chi để đảm bảo hoạt động bền vững, lâu dài của Trung tâm...
Bên cạnh đó, về nội dung định hướng sửa đổi Nghị định 55/2019/NĐ-CP, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Lê Thành Long đề nghị Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật nghiên cứu, tập trung làm rõ, đánh giá sự phù hợp, tính khả thi và rà soát các quy định có liên quan về quản lý mạng lưới tư vấn viên pháp luật.
Nguyễn Việt Hà
Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật – Bộ Tư pháp