Bản chất của hoạt động hòa giải chính là công tác dân vận, không vận động tốt không thể hòa giải hiệu quả
Phát biểu khai mạc Hội nghị, đồng chí Trương Thị Mai nhắc lại quá trình phát triển của công tác hòa giải, đồng thời nhấn mạnh vai trò quan trọng của công tác dân vận trong hoạt động hòa giải, đồng chí khẳng định, hòa giải thành mang lại nhiều ý nghĩa sâu sắc. Hơn 20 năm qua, với sự tham gia tích cực của MTTQ Việt Nam, ngành Tư pháp, chính quyền các địa phương, nhất là chính quyền ở cơ sở, hoạt động hòa giải ở cơ sở đã đạt được những kết quả đáng khích lệ. Không chỉ hàn gắn những xích mích, mâu thuẫn phát sinh, hoạt động hòa giải còn giúp tăng cường sự hiểu biết, tinh thần tương thân tương ái, đoàn kết, thắt chặt tình cảm, góp phần cho sự bình yên, ổn định, giảm bớt gánh nặng cho chính quyền cơ sở, phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội các địa bàn dân cư.
Đồng chí Trương Thị Mai, Ủy viên Bộ Chính trị,
Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Dân vận Trung ươngTheo đồng chí Trương Thị Mai, quá trình hòa giải là quá trình tuyên truyền, vận động chính sách, pháp luật; nêu cao nhận thức, trách nhiệm, tinh thần tự nguyện, ý thức chấp hành pháp luật; gắn với lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân; tạo sự đồng thuận, tích cực hòa giải để tìm được tiếng nói chung, giải tỏa được vướng mắc, mâu thuẫn. Quá trình đó cũng là quá trình phối hợp nhịp nhàng giữa Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, ngành Tư pháp, Tòa án nhân dân, các cơ quan, tổ chức với chính quyền địa phương, nhất là chính quyền cơ sở, cùng với việc quan tâm xây dựng, động viên đội ngũ hòa giải viên có uy tín, kiến thức, kinh nghiệm, nhiệt tình tham gia công tác hòa giải có hiệu quả.
Đồng chí Trương Thị Mai mong rằng, qua Hội nghị này, hoạt động hòa giải sẽ tiếp tục có bước đổi mới, tiến bộ hơn, hiệu quả hơn góp phần giảm bớt vụ, việc mâu thuẫn trong cộng đồng dân cư; giảm bớt số vụ, việc dân sự, khiếu kiện hành chính, tranh chấp lao động phải xét xử tại Tòa án; giảm bớt gánh nặng cho chính quyền cơ sở, góp phần phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc, nêu cao trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, hệ thống chính trị, tăng cường tình cảm, sự chia sẻ, giúp đỡ lẫn nhau, mang lại cuộc sống tốt đẹp hơn cho nhân dân, tạo sự đồng thuận, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, góp phần cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Tăng cường sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan trong công tác hòa giải
Cùng nhận định công tác hòa giải ở cơ sở đã giải quyết được nhiều tranh chấp, mâu thuẫn trong sinh hoạt, tranh chấp trong đất đai được giải quyết ngay từ cơ sở, góp phần tăng cường sự đoàn kết, gắn bó trong nhân dân, đồng chí Ngô Sách Thực, Phó Chủ tịch, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cũng khẳng định, thông qua hoạt động hoà giải ở cơ sở, các chủ trương, đường lối của Đảng và pháp luật của Nhà nước đã kịp thời được tuyên truyền, phổ biến sâu rộng đến cộng đồng dân cư. Để nâng cao chất lượng của công tác hòa giải ở cơ sở, theo đồng chí Ngô Sách Thực, cần tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy, tổ chức thực hiện của chính quyền, phối hợp chặt chẽ của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận trong việc triển khai thực hiện; Đề nghị Ban Bí Thư ban hành Chỉ thị về tăng cường công tác hòa giải ở cơ sở; Kịp thời bổ sung, kiện toàn hòa giải viên, tổ trưởng tổ hòa giải, lựa chọn những người tâm huyết, trách nhiệm, có ý thức xây dựng cộng đồng, có uy tín, kinh nghiệm trong cuộc sống và kiến thức pháp luật tham gia công tác hòa giải ở cơ sở; Thực hiện tốt các giải pháp phát huy các hòa giải viên đã được bầu, công nhận...
Báo cáo kết quả thực hiện công tác hòa giải ở cơ sở, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh cho biết, đến nay, cả nước có khoảng hơn 96 ngàn tổ chức hòa giải được thành lập ở thôn, tổ dân phố với hơn 600 ngàn hòa giải viên, số lượng được củng cố, kiện toàn, chuyên môn, kỹ năng, nghiệp vụ được nâng cao đáp ứng yêu cầu của công tác hòa giải cở sở. Trung bình mỗi năm, các tổ hòa giải ở cơ sở trên cả nước đã tiến hành hòa giải trên 140 ngàn vụ việc và hòa giải thành trên 120 ngàn vụ việc. Công tác hòa giải qua 6 năm triển khai thi hành Luật hòa giải ở cơ sở đã đi vào nề nếp, hiệu quả, khẳng định được vị trí, vai trò trong đời sống xã hội. Để nâng cao chất lượng công tác hòa giải ở cơ sở, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh đề nghị, Ban Dân vận TW chỉ đạo các cấp ủy tiếp tục phát huy và nâng cao hơn nữa vai trò của công tác dân vận trong hoạt động hòa giải ở cơ sở; Ủy ban MTTQVN các cấp phối hợp chặt chẽ với cơ quan tư pháp cùng cấp trong công tác hòa giải ở cơ sở; đồng thời đề nghị TANDTC phối hợp tổ chức thực hiện có hiệu quả Chương trình phối hợp số 62/CTPH-TANDTC-BTP ngày 08/4/2019 của TANDTC và Bộ Tư pháp về phổ biến, giáo dục pháp luật và hòa giải ở cơ sở giai đoạn 2019-2023...
Đồng chí Trần Thanh Mẫn, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Uỷ ban Trung ương MTTQVNHòa giải hiệu quả - cần dung hòa giữa lợi ích cá nhân, gia đình, cơ quan, tổ chức và xã hội
Đánh giá cao những kết quả đã đạt được của công tác dân vận trong hoạt động hòa giải nói chung trong thời gian qua, đồng chí Trần Thanh Mẫn cũng đánh giá cao vai trò chủ trì, tham mưu tổ chức thực hiện của Ban Dân vận Trung ương, Tòa án Nhân dân tối cao và Bộ Tư pháp. Đồng chí khẳng định chủ trương, lãnh đạo của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về hòa giải là đúng đắn và rất cần thiết, góp phần giải quyết kịp thời, tận gốc các mâu thuẫn, tranh chấp trong gia đình, cộng đồng, giữ gìn đoàn kết, ổn định và đồng thuận xã hội. Đồng thời góp phần phòng ngừa, hạn chế vi phạm pháp luật, tội phạm, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội; giảm áp lực cho các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị. Thông qua đó, nhân dân thực hiện tốt chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, xây dựng cuộc sống bình yên, ấm no, hạnh phúc. Để việc hòa giải hiệu quả, đạt kết quả tốt hơn, theo đồng chí Trần Thanh Mẫn cần dung hòa được lợi ích giữa cá nhân, gia đình, cơ quan, tổ chức và xã hội; Đảm bảo sự lãnh đạo, sự phối hợp chặt chẽ cấp ủy, chính quyền, MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên, nhất là ở cơ sở, đặc biệt là sự phối hợp giữa ngành Tư pháp và MTTQ Việt Nam các cấp trong việc triển khai thực hiện hoạt động hòa giải nói chung, hòa giải ở cơ sở nói riêng; Phát huy vai trò của lực lượng nòng cốt, người tiêu biểu, có uy tín ở cộng đồng; nắm chắc luật pháp; trong phân công phải rõ vai, đúng người, đúng việc; trong hòa giải phải kiên trì, nắm được tâm tư, nguyện vọng, vận dụng vào từng trường hợp cụ thể; chủ động nghiên cứu, đề xuất với các cơ quan có thẩm quyền tiếp tục hoàn thiện chính sách, pháp luật về hoạt động hòa giải ở cơ sở. Tiếp tục quan tâm, đảm bảo kinh phí, điều kiện cần thiết đảm bảo cho hoạt động của Tổ hòa giải và Hòa giải viên; Mở rộng các hoạt động tự quản, thực hiện hương ước, quy ước tại cộng đồng; Phát huy truyền thống đoàn kết, tương thân, tương ái, giúp đỡ nhau trong cộng đồng. Chủ động nắm bắt tình hình nhân dân, kịp thời giải quyết khiếu nại, tố cáo từ cơ sở, không để xảy ra điểm nóng, khiếu nại, tố cáo kéo dài...
Đồng chí Nguyễn Hòa Bình, Bí thư Trung ương đảng, Chánh án TANDTCHòa giải thành công - tấm lòng của các hòa giải viên là yếu tố đặc biệt quan trọng
Khẳng định, để hòa giải thành, không chỉ có hiểu biết pháp luật và chuyên môn sâu, điều quan trọng là mỗi hòa giải viên cần có tấm lòng nhân ái và thiện tâm – tấm lòng của các hòa giải viên là yếu tố đặc biệt quan trọng, Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình còn cho biết, tất cả các vụ án hòa giải thành đều có phương pháp dân vận khéo ở trong đó. Đó là phương pháp vận động, chạm đến trái tim, làm thức tỉnh lòng cao thượng, vị tha, chia sẻ, cảm thông của các bên tranh chấp, từ đó có được sự thành công.
Trong thời gian tới, ông Nguyễn Hòa Bình đề nghị, tất cả Tòa án, đặc biệt các Thẩm phán trong hệ thống Tòa án cần xem nhiệm vụ hòa giải như một nhiệm vụ chính trị đặc biệt quan trọng để không chỉ giải quyết nhiệm vụ chuyên môn mà còn là thực hiện các nhiệm vụ dân vận của Đảng với tư cách là Đảng viên. Theo đó, các thẩm phán phải tham gia đầy đủ, trách nhiệm tất cả các thiết chế hòa giải, từ hòa giải cơ sở, đến hòa giải tại Tòa án và các thiết chế hòa giải theo tố tụng. Trong thời gian tới, đồng chí Nguyễn Hòa Bình mong muốn, Ban Dân vận của các địa phương, các cấp ủy quan tâm chỉ đạo, đưa Luật hòa giải, đối thoại tại Tòa án vào cuộc sống. Việc quan tâm của các cấp ủy thông qua chỉ đạo, bố trí nguồn lực, nhân lực thực thi các yêu cầu của Luật Hòa giải là rất quan trọng, giúp phát huy hết hiệu quả của các quy định pháp luật. Đồng chí Nguyễn Hòa Bình cũng tin tưởng “Trong tương lai, công tác hòa giải sẽ trở thành một xu thế phổ biến, nổi trội trong đời sống của nhân dân, bởi đây là tiêu chí của một xã hội văn minh, thân thiện”.
Đồng chí Vũ Đức Đam Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ,
Phó Trưởng ban Chỉ đạo Trung ương thực hiện Quy chế Dân chủ ở cơ sởPhát biểu tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam nhấn mạnh, muốn “khéo” thì các hòa giải viên, cán bộ, chính quyền các cấp không chỉ chú trọng công tác dân vận, hòa giải nói riêng mà đặc biệt phải nắm chắc các quy định của pháp luật, phải có lý, có tình. Muốn dân hiểu thì phải có uy tín, nói trên quan điểm của nhân dân, xuất phát từ tấm lòng.Trong hòa giải cũng như thực hiện công tác dân vận ngoài việc tham gia để làm cho các mâu thuẫn từ to thành nhỏ, từ nhỏ thành không có gì, góp phần tiết kiệm thời gian của bộ máy và không khí xã hội tốt hơn thì trong quá trình thực hiện hòa giải nói riêng và công tác dân vận nói chung phải nắm sát tâm tư, nguyện vọng của nhân dân, cũng như những bất cập trong cơ chế, chính sách của nhà nước, pháp luật. Đây cũng là một kênh rất quan trọng để phản biện chính sách, cùng nhau hoàn thiện chính sách, pháp luật.
Nhất trí với các kết quả đạt được và một số tồn tại, hạn chế về công tác dân vận trong hoạt động hòa giải ở cơ sở được nêu trong các báo cáo, phát biểu, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long đã điểm lại một số kết quả nổi bật của công tác dân vận nói chung và công tác dân vận trong hoạt động hòa giải đối với đời sống xã hội. Từ ý kiến chỉ đạo của đồng chí Trương Thị Mai, cùng với các báo cáo, phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Lê Thành Long đã khái quát một số định hướng và nhiệm vụ trọng tâm của công tác hòa giải và đề nghị: Ban Dân vận Trung ương tiếp tục quan tâm, ủng hộ, cùng ngành Tư pháp, ngành Tòa án đẩy mạnh hoạt động hòa giải ở cơ sở, hòa giải, đối thoại tại Tòa án nhằm nâng cao kỹ năng dân vận khéo trong hoạt động hòa giải; đề nghị Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên tiếp tục quan tâm, phối hợp chặt chẽ hơn nữa với ngành Tư pháp trong thực hiện pháp luật về hòa giải ở cơ sở; Với việc Luật Hòa giải, đối thoại tại Tòa án được Quốc hội thông qua với tỉ lệ cao, Bộ trưởng tin tưởng hai ngành Tòa án và Tư pháp sẽ tiếp tục tăng cường chỉ đạo, triển khai có hiệu quả Chương trình phối hợp đã ký giữa hai Cơ quan, nhất là việc đưa quy định về công nhận kết quả hòa giải thành ngoài Tòa án đi vào cuộc sống; nhân rộng, triển khai có hiệu quả mô hình hòa giải, đối thoại tại Tòa án;
Đồng chí Lê Thành Long, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tư phápVề phía Bộ Tư pháp, sẽ tăng cường các biện pháp truyền thông theo hướng “toàn diện, rộng khắp, hướng mạnh về cơ sở” theo Kết luận số 80-KL/TW của Ban Bí thư; Đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác hòa giải ở cơ sở cần được triển khai thực hiện có sự gắn kết chặt chẽ với công tác dân vận; Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, của cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp đối với công tác hòa giải ở cơ sở; cần tiếp tục triển khai nghiêm túc Luật Hòa giải ở cơ sở và các văn bản hướng dẫn thi hành, đồng thời, củng cố, kiện toàn đội ngũ hòa giải viên ở cơ sở bảo đảm có trình độ, từng bước chuyên nghiệp hóa...
Các đồng chí Lãnh đạo chụp ảnh lưu niệmQuý đọc giả có thể
bấm vào đây để xem clip được trình chiếu tại Hội nghị.
An Như – Ngọc Dung