[Lời dẫn]: Tại phòng làm việc của Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện, ông Nam – Chủ tịch UBND huyện đang trao đổi công việc qua điện thoại, thì có tiếng gõ cửa, bà Minh – Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trưởng bước vào.
BÀ MINH: Anh à!
ÔNG NAM: Uh, trên tỉnh vừa điện hỏi thăm về tình hình giải phóng mặt bằng cho dự án quốc lộ 2A.
BÀ MINH: Tình hình thế nào hả anh?
ÔNG NAM: Tôi đã báo cáo tình hình đang triển khai rất thuận lợi. Bà con nhân dân rất ủng hộ chủ trương, chính sách của Nhà nước. Tỉnh cũng nhắc nhở huyện ta cần phải thận trọng theo dõi và bám sát cơ sở.
[Lời dẫn]: Vừa nghe Chủ tịch UBND huyện trao đổi, chỉ đạo công việc, bà Minh lấy ấm nước trên bàn pha trà, rót nước.
BÀ MINH: Dạ, mời anh uống nước ạ. Thực hiện chỉ đạo của anh, em vẫn thường xuyên bám sát tình hình. Nói chung, dự án triển khai rất thuận lợi, hoàn toàn không có khiếu nại, tố cáo gì.
ÔNG NAM: Đấy, ta cứ làm chặt chẽ, đúng pháp luật như thế, công khai, minh bạch, rõ ràng mọi việc, dân biết, dân kiểm tra, theo dõi, ý Đảng lòng dân là 1… thì việc gì mà chả xong, phải không cô Minh?
BÀ MINH: Dạ, đúng thế anh ạ. Nhân đây, em cũng xin báo cáo anh, các xã của huyện ta đều đã làm tốt thế này thì huyện cũng nên xem xét có hình thức khen thưởng, động viên cho kịp thời anh ạ.
ÔNG NAM: Tôi cũng đang nghĩ đến chuyện đó đây. Thế cô có ý kiến gì không?
BÀ MINH: À, dạ vâng. Sang tuần sau, chúng ta có cuộc họp cán bộ chủ chốt của các xã, theo em, ta sẽ nhân cuộc họp này chọn ra vài đơn vị làm tốt để khen thưởng, biểu dương ạ.
ÔNG NAM: Thế… cô định sẽ khen thưởng thế nào?
[Trích dẫn]: Ông Nam điềm đạm uống chén trà và ngồi nghe ý kiến từ phía bà Minh.
BÀ MINH: Theo em, khen thưởng cốt yếu là để động viên, cổ vũ cho phong trào, nên tốt nhất ta cứ chọn những xã đã sớm hoàn thành tốt việc bồi thường, giải phóng mặt bằng anh ạ.
ÔNG NAM: Thế…theo cô, ta nên khen thưởng những đơn vị nào thì được?
BÀ MINH: Thì, có 3 xã mà huyện ta nên xem xét khen thưởng đó anh. Đó là các xã An Bình, An Thái, và đặc biệt là xã An Lâm.
[Lời dẫn]: Bà Minh đưa cuốn sổ ghi danh sách các xã được đề nghị khen thưởng cho ông Nam xem.
ÔNG NAM: Sao An Lâm lại là xã đặc biệt được khen thưởng ở đây? Cô nói cho tôi nghe xem nào?
BÀ MINH:Báo cáo anh, trong đợt đền bù giải tỏa đất đai cho dự án quốc lộ 2A vừa rồi, xã An Lâm có tổng diện tích đất phải thu hồi là 40.000m2 đất, nhiều nhất so với các xã khác. Nhưng đây cũng là xã dẫn đầu cả huyện về tiến độ bàn giao đất, dân lại không hề có khiếu nại hay phản ảnh gì.
ÔNG NAM: Được thế thì rất tốt! rất tốt!
[Lời dẫn]: Thấy ông Nam có vẻ gật đầu và tỏ ý đồng tình, bà Minh lại tiếp lời.
BÀ MINH: An Lâm có lực lượng cán bộ chủ chốt rất năng động, nhất là anh Hùng- Chủ tịch xã, mấy cán bộ làm công tác địa chính, tài chính cũng rât là tích cực, nhiệt tình với công việc anh ạ.
[Lời dẫn]: Đúng lúc này, từ phía ngoài cửa phòng ông Nam có tiếng gõ cửa. Anh Sơn – Chánh Thanh tra huyện xuất hiện. Câu chuyện giữa ông Nam và bà Minh tạm thời bị gián đoạn.
ANH SƠN: Chào Chủ tịch! Chào đồng chí Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường!
[Lời dẫn]: Anh Sơn bắt tay chào Chủ tịch Nam và bà Minh.
BÀ MINH: Chào anh, anh mới qua à.
ANH SƠN: Dạ! Anh đang bận ạ?
ÔNG NAM: Ừ, tôi đang trao đổi chút việc với cô Minh đây.
ANH SƠN: Vậy, anh và cô Minh cứ làm việc, lát nữa tôi qua cũng được.
ÔNG NAM: Có chuyện gì không? Trông cậu có vẻ căng thẳng quá!
ANH SƠN: Dạ, báo cáo anh, thực sự là rất nghiêm trọng đấy anh ạ. Nhưng mà, lát nữa em sẽ gặp và báo cáo anh sau ạ.
ÔNG NAM: Thế.. lát nữa, anh quay lại nhé. Tôi cũng sắp xong công việc với cô Minh đây rồi.
[Lời dẫn]: Anh Sơn bắt tay ông Nam rồi chào hai người và rời khỏi phòng làm việc của ông Nam.
ANH SƠN: Chào anh! Chào chị!
[Lời dẫn]: Ông Nam và bà Minh tiếp tục quay lại câu chuyện lúc trước còn đang bàn dở.
ÔNG NAM: Tôi đồng ý với đề xuất của đồng chí. Hiện tượng An Lâm cho thấy sự đúng đắn của việc “công khai, minh bạch”. Hôm trước các anh Sở Tư pháp về đây tuyên truyền về các giải pháp phòng, chống tham nhũng, trong đó, có nói nhiều về công khai, minh bạch. Tôi rất tâm đắc với giải pháp quan trọng này.
BÀ MINH: Dạ vâng anh ạ. Em cũng định báo cáo anh, huyện ta còn rất nhiều dự án cần được triển khai nên cần phải tiếp tục mời Sở Tư pháp về để tuyên truyền; còn rất nhiều vấn đề mà nhân dân quan tâm và cán bộ huyện cũng cần được học tập anh ạ.
ÔNG NAM: Đồng ý, tôi sẽ tiếp tục chỉ đạo việc này.
BÀ MINH: Dạ anh.
ÔNG NAM: Còn về việc khen thưởng, cô và bên thi đua khen thưởng phối hợp chuẩn bị hồ sơ gửi tôi.
BÀ MINH: Dạ. Anh cứ yên tâm, em sẽ hoàn tất hồ sơ, thủ tục để trình anh ak. Thôi, bây giờ em xin phép chào anh để về tiếp tục với công việc của mình.
[Lời dẫn]: Bà Minh chào ông Nam và thu thập tài liệu của mình lại, xin phép đứng dậy, ra về.
ÔNG NAM: Đi nhá!
BÀ MINH: Vâng chào anh Nam.
[Lời dẫn]: Bà Minh đóng cửa ra khỏi phòng ông Nam. Đang đi xuống cầu thang bộ thì gặp anh Tùng – Chủ tịch xã An Lâm đi lên.
ANH TÙNG: Chào chị Minh! Em vừa qua phòng, nhưng không gặp chị, may quá gặp được chị ở đây rồi.
BÀ MINH: Ừ, thế cậu lên lâu chưa? Tôi vừa ở phòng làm việc với ông Nam trên kia. Mà nhân tiện, tôi đưa cậu lên gặp ông ấy nhé.
ANH TÙNG: Dạ chị.
[Lời dẫn]: Nói rồi, bà Minh dẫn anh Tùng – Chủ tịch xã An Lâm lên phòng ông Nam – Chủ tịch huyện. Bà Minh đi trước, bước vào phòng làm việc…
BÀ MINH: Dạ, báo cáo anh, chúng ta vừa mới nhắc tới An Lâm xong thùi Chủ tịch xã An Lâm đã xuất hiện ở đây thưa anh.
[Lời dẫn]: Vừa nói, bà Mình vừa đưa tay ra phía sau giới thiệu, anh Tùng bước lên chào Chủ tịch huyện.
ÔNG NAM: Anh Tùng đây hả? vừa mới lên hả?
ANH TÙNG: Dạ, em chào anh. Em vừa lên huyện ta có chút việc cần báo cáo chị Minh đây. Anh vẫn khỏe chứ ạ?
ÔNG NAM: Bình thường. Mời cậu ngồi xuống đây uống chén nước.
ANH TÙNG: Em cảm ơn anh!
ÔNG NAM: Này, việc giải phóng đất cho dự án đường 2A các cậu làm tốt lắm. Huyện sẽ tuyên dương, khen thưởng các cậu trong Hội nghị sắp tới đây thôi.
ANH TÙNG: Dạ, vâng thưa anh, làm được như thế là do xã chúng em thường xuyên nhận được sự chỉ đạo của huyện và đặc biệt là chị Minh đây ạ.. Nếu xã em được huyện khen thưởng, tuyên dương như thế thì còn gì vinh dự bằng nữa ạ. Chúng em cảm ơn các anh, các chị trên huyện nhiều lắm ạ.
[Lời dẫn]: Nói rồi, anh Tùng vươn người về phía trước, bắt tay cảm ơn ông Nam.
ÔNG NAM: Cậu phải cảm ơn cô Minh đây, là người đã báo cáo và đề xuất kịp thời.
[Lời dẫn]: Anh Tùng liền quay sang phía bà Minh, bắt tay cảm ơn.
ANH TÙNG: Dạ vâng. Em cảm ơn chị Minh nhé.
BÀ MINH: Thôi được rồi, mời cậu sang phòng tôi làm việc tiếp, vì bây giờ anh Nam còn phải tiếp khách.
ANH TÙNG: Vâng, chị à. Em xin phép anh Nam.
ÔNG NAM: Ừ, thông cảm nhé. Tớ có một cuộc hẹn bây giờ.
[Lời dẫn]: Hai ngươi vừa ra khỏi phòng làm việc của Chủ tịch huyện thì cũng là lúc anh Sơn – Chánh Thanh tra huyện đi lên.
ANH SƠN: Chào Chủ tịch ạ!
ÔNG NAM: Vào đi Sơn. Ban nãy, cậu nói là có việc quan trọng sao?
ANH SƠN: Dạ báo cáo đồng chí Chủ tịch, phải nói là rất nghiêm trọng ạ.
ÔNG NAM: Đồng chí cứ nói đi. Tôi đang nghe đậy
ANH SƠN: Đây anh xem này.
[Lời dẫn]: Anh Sơn giở tài liệu cho ông Nam xem, đồng thời báo cáo sự việc một cách trung thực, nghiêm túc sự việc với Chủ tịch huyện.
ANH SƠN: Tham nhũng nghiêm trọng trong việc giải phóng mặt bằng tại dự án đường quốc lộ 2A anh ạ.
ÔNG NAM: Tham nhũng? Tham nhũng ở đâu?
ANH SƠN: Dạ, thưa anh, tại một số xã… nổi cộm nhất là tại xã An Lâm, nơi có diện tích cần giải phóng nhiều nhất huyện anh ạ.
[Lời dẫn]: Ông Nam nghe nói vậy, tỏ vẻ rất ngạc nhiên và chưa tin.
ÔNG NAM: An Lâm à? Có có nhầm lẫn không? Tôi vừa mới nghe Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường báo cáo lại là xã nAn Lâm chính là xã dẫn đầu cả huyện về tiến độ giải phóng mặt bằng cơ mà. Xã đã bàn giao xong đất mà người dân lại không hề có kiện cáo gì cả.
ANH SƠN: Dạ vâng. Về hình thức bề ngoài thì đúng là như thế. Nhưng ở đây có tình trang Chủ tịch xã câu kết với cán bộ tài chính và cán bộ địa chính nữa cố ý làm trái để tham ô tiền đền bù đất của dân anh ạ.
[Lời dẫn]: Ông Nam nghe anh Sơn nói vậy thì hết sức bang hoàng, nhưng vẫn hết sức bình tỉnh,làm rõ vấn đề.
ÔNG NAM: Cụ thể thế nào, anh báo cáo rõ ràng tôi xem nào.
ANH SƠN: Đây ạ, báo cáo đồng chí Chủ tịch huyện, liên quan đến dự án đường quốc lộ 2A, xã An Lâm phải thu hồi tổng cộng 40.000m2 đất, anh có biết chứ ạ?
ÔNG NAM: Tôi rõ hơn ai hết chứ. Chính tay tôi đã ký QUyết định này. An Lâm là xã có diện tích đất phải thu hồi lớn nhất so với tất cả các huyện còn lại trong huyện ta.
ANH SƠN: Tuy nhiên thì, thực tế An Lâm chỉ có 34 m2 đất là được giao ổn định lâu dài …có giá đền bù cao nhất; trong số 6.000 m2 còn lại, có 4.000 m2 đất là dự phòng, 2.000 m2 đất là bờ ruộng, mương máng và thung trũng; với các loại đất này, giá đền bù chỉ bằng 20% so với giá đất đền bù ổn định lâu dài thôi anh à.
ÔNG NAM: Mọi con số đã rành rành ra như thế thù tham nhũng ở chỗ nào?
ANH SƠN: Báo cáo Chủ tịch, trên thực tế có đến 39.000 m2 đất ở An Lâm đã được thanh toán đền bù theo giá đất ổn định lâu dải rồi, đó là mức giá cao nhất khoảng 155.000đ/m2 đấy ạ.
ÔNG NAM: Nhưng ai cho họ được thanh toán đất dự phòng và đất bờ ruộng, mương máng theo khung giá đó?
ANH SƠN: Đơn giản thôi anh à, Trong 6.000 m2 đất dự phòng và đất bờ ruộng, mương máng, họ đã hợp thức hóa 5000 m2 đất trở thành đất giá ổn định lâu dài.
[Lời dẫn]: Ông Nam tỏ ra rất bực tức.
ÔNG NAM: Thế nghĩa là thế nào?
ANH SƠN: Báo cáo Chủ tịch, ở đây có 2 thủ đoạn, 1 là họ đã gửi 2000 m2 vào đất bị thu hồi cho các cán bộ thân tín; thứ 2, là họ đã lập khống 1 số gia đình để hợp thức hóa 3000 m2 đất còn lại.
ÔNG NAM: Thế tại sao lại không có người dân nào tố giác?
ANH SƠN: Rất dễ giải thích thôi anh ạ. Các hộ gia đình chỉ biết rõ là mình đã bị thu hồi bao nhiêu đất và đã đền bù đầy đủ đúng theo khung giá, họ đâu có biết trong danh sách của xã lại có 1 số hộ khống như vậy.
ÔNG NAM: Vô lý, chính tay tôi đã ký Quyết định thu hồi đất và Quyết định đền bù cps danh sách cụ thể; tôi đã yêu cầu Ban giải phóng mặt bằng dự án gửi đến cho từng hộ để mọi người cùng giám sát cơ mà.
ANH SƠN: Theo Quyết định thì đúng là phải như thế nhưng cán bộ Ban giải phóng mặt bằng của huyện và cán bộ xã lại không thực hiện đúng theo quy trình này thưa anh.
[Lời dẫn]: Ông Nam vô cùng tức giận đã vất tập tài liệu đang cầm trên tay xuống bàn uống nước.
ÔNG NAM: Nghĩa là không giao giấy tờ đến từng hộ dân, cũng không niêm yết công khai tại các thôn, xã?
ANH SƠN: Đúng thế. Cán bộ huyện không gửi thẳng cho dân mà lại để cho cán bộ địa chính xã lên huyện nhận mang về. Chính từ kẽ hở này, Chủ tịch xã đã giấu diếm không công khai cho người dân biết về danh sách và diện tích đất bị thu hồi; họ đã hoàn thiện các biên bản, các quyết định đến từng hộ dân trong đó có các hộ không mà dân không biết đấy anh ạ.
ÔNG NAM: Ờ… hóa ra là như vậy, người dân bị bưng bít thế thì làm sao biết rõ mọi chuyện để mà tố giác.
ANH SƠN: Với 5000 m2 đất ấy thì họ đã lấy của Nhà nước gần 1 tỷ đồng rồi thưa anh. Sauk hi trừ đi 20% nộp lại cho xã theo quy định thì số còn lại Chủ tịch xã cùng với cán bộ địa chính, cán bộ tài chính xã chia nhau đấy ạ.
[Lời dẫn]: Sau khi nghe Chánh Thanh tra huyện phân tích rõ ràng, mọi chuyện đã sáng tỏ, ông Nam đã rất tức giận, ông liền rút điện thoại di động gọi cho bà Minh – Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường.
ÔNG NAM: Cô Minh hả? Mời cô qua phòng làm việc của tôi ngay bây giờ. Anh Tùng Chủ tịch xã An Lâm còn đó không thì cô bảo qua đây luôn, có việc gấp tôi cần gặp và nói chuyện với 2 người.
[Lời dẫn]: Bà Minh và anh Tùng mở cửa phòng ông Nam bước vào.
BÀ MINH: Anh gọi em à.
ÔNG NAM: Vâng, tôi mời các vị ngồi.
[Lời dẫn]: Anh Tùng chào ông Nam, anh Sơn rồi cùng bà Minh ngồi xuống 2 ghế đối diện bàn uống nước.
ÔNG NAM: Nào, đồng chí Sơn – Chánh thanh tra huyện đấy có gì cứ nói thẳng hết ra đi.
ANH SƠN: Vâng, tôi vừa báo cáo với đồng chí Chủ tịch về tình hình cố ý làm trái, tham ô tiền đền bù đất đai của lãnh đạo xã An Lâm.
BÀ MINH: Xin lỗi anh Sơn, liệu có nhầm lẫn gì không ạ? Cán bộ cơ sở An Lâm làm rất tốt, huyện đang định khen thưởng cơ mà.
ANH SƠN: Chúng tôi đã có những kết luận chính xác nhất về sự việc này qua thanh tra, kiểm tra cũng đã nhờ các anh bên Công an điều tra xác minh, sự việc cũng đã đủ rõ ràng rồi.
[ Lời dẫn]: Anh Tùng – Chủ tịch xã An Lâm lúc này ngồi nghe và rất bối rối, tay liên tục ôm chiếc cặp đen trước người và cúi mặt không dám nhìn ai trong phòng. Bà Minh quay sang phía anh Tùng và nói:
BÀ MINH: Anh Tùng à, tôi đã quá tin tưởng các anh. Danh sách là do các anh lập lên, thế còn những loại giấy tờ các anh đưa cho tôi thì sao? Hóa ra các anh đã câu kết, lừa dối qua mặt tôi.
ÔNG NAM: Thảo nào… Cậu Tân cán bộ Ban giải phóng mặt bằng vừa mới chân ướt, chân ráo về cơ quan mà đã mua được đất rồi. Còn anh Tùng đây cũng mới mua được ô tô còn đang chờ đăng ký, có đúng như vậy không?
[Lời dẫn]: Thấy ông Nam hỏi vậy, anh Tùng ngẩng mặt lên trả lời.
ANH TÙNG: Dạ không ạ. Đấy là tiền của cô em ở nước ngoài gửi về đấy ạ.
ANH SƠN: Tôi được biết bên công an đang chuẩn bị các thủ tục để tiến hành khởi tố vụ án này đấy, tốt nhất anh nên hợp tác với cơ quan điều tra anh Tùng ạ.
[Lời dẫn]: Ông Nam đứng bật dây, mời anh Tùng về.
ÔNG NAM: Thế là đã rõ, thôi anh Tùng về đi, về chuẩn bị làm việc với công an.
[Lời dẫn]: Anh Tùng đứng dậy, ra về với vẻ mặt lo sợ.
ANH TÙNG: Dạ, em chào các anh!
ÔNG NAM: Đồng chí Minh về kiểm tra lại toàn bộ quy trình cho tôi, kiểm điểm rõ trách nhiệm cả những người trong Ban có liên quan. Những ai đã thông đồng, cấu kết với xã làm trái quy định thì sẽ phải chịu trách nhiệm, ngay sáng mai báo cáo tôi bằng văn bản.
BÀ MINH: Dạ, báo cáo Chủ tịch, tôi sẽ làm ngay ạ.
[Lời dẫn]: Cả ba người cùng đứng lên, ông Nam nói đoạn kết.
ÔNG NAM: Để xảy ra chuyện như thế này không chỉ có lỗi của Ban giải phóng mặt bằng mà bản thân tôi cũng đã quá chủ quan. Tôi sẽ kiểm điểm trước Thường vụ. Các đồng chí ạ, sau vụ việc đau lòng này chúng ta càng thấy rõ công khai, minh bạch là giải pháp rất quan trọng trong phòng, chống tham nhũng.