Nghị định này quy định về hành vi vi phạm hành chính; hình thức, mức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả đối với từng hành vi vi phạm hành chính, thẩm quyền lập biên bản, thẩm quyền xử phạt, mức phạt tiền cụ thể theo từng chức danh đối với hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt.
Theo đó, trong lĩnh vực giao thông đường bộ, xử phạt người điều khiển, người ngồi trên xe ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô vi phạm quy tắc giao thông đường bộ, mức phạt từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng đối với hành vi không chấp hành hiệu lệnh, biển báo, chuyển hướng không nhường đường cho xe đi ngược chiều, … Mức phạt cao nhất của hành vi này là từ 15 triệu đồng đến 20 triệu đồng đối với người điều khiển xe lạng lách, đánh võng, chạy quá tốc độ đuổi nhau trên đường bộ mà gây tai nạn giao thông hoặc không chấp hành hiệu lệnh dừng xe của người đang thi hành công vụ. Xử phạt người điều khiển, người ngồi trên xe mô tô, xe gắn máy từ 60.000 đồng đến 80.000 đồng với hành vi không chấp hành hiệu lệnh, biển báo, …, phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 7.000.000 đồng đối với người buông cả hai tay khi điều khiển xe, dùng chân điều khiển xe, … và cao nhất từ 10.000.000 đồng đến 14.000.000 đồng nếu hành vi này gây tai nạn giao thông hoặc không chấp hành hiệu lệnh của người đang thi hành công vụ. Đối với người điều khiển, người ngồi trên xe đạp, xe đạp máy phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 50.000 đồng đối với hành vi không đi bên phải chiều của mình, đi không đúng phần đường quy định…, đến mức phạt cao nhất là 200.000 đồng với hành vi điều khiển xe lạng lách, đánh võng, đuổi nhau trên đường, đi vào đường cấm, … Đối với người đi bộ khi tham gia giao thông, không đi đúng phần đường quy định, không chấp hành hiệu lệnh hoặc chỉ dẫn của đèn tín hiệu, biển báo thì bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 50.000 đồng đến 60.000 đồng, cao nhất là mức phạt lên đến 120.000 đồng đối với người đi bộ đi vào đường cao tốc, trừ người phục vụ việc quản lý, bảo trì đường cao tốc.
Ngoài ra, Nghị định cũng quy định xử phạt các hành vi vi phạm quy định về kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ, về phương tiện tham gia giao thông đường bộ, về người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ…Trong đó, đáng chú ý là quy định về xử phạt xe “không chính chủ”, mức phạt giảm đáng kể so với Nghị định trước, phạt từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng đối với xe mô tô, xe gắn máy (trước đây là từ 800.000 đồng đến 1.200.000 đồng); từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với xe ô tô (trước đây là từ 6.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng)…
Trong lĩnh vực giao thông đường sắt, Nghị định quy định xử phạt các hành vi vi phạm quy định về tín hiệu, quy tắc giao thông đường sắt từ 300.000 đồng đến 500.000 đồng đối với nhân viên khám xe không thực hiện khám chữa đoàn tàu đi, đến theo quy định, cao nhất là từ 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với tổ chức không phòng, chống và khắc phục hậu quả sự cố, thiên tai, tai nạn giao thông đường sắt… Bên cạnh đó, Nghị định cũng quy định mức xử phạt cho các hành vi vi phạm quy định về kết cấu hạ tầng đường sắt, về phương tiện tham gia giao thông đường sắt…
Về thẩm quyền xử phạt, Nghị định đã quy định cụ thể thẩm quyền của các chức danh: Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp, cảnh sát giao thông đường bộ, thanh tra giao thông vận tải, cảnh sát cơ động… Ngoài việc bị phạt tiền, hành vi vi phạm còn phải chịu các hình phạt bổ sung và các biện pháp khắc phục hậu quả nếu có.
Nghị định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2014, thay thế Nghị định số 34/2010/NĐ-CP, Nghị định số 44/2006/NĐ-CP.