Theo thống kê của Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Nam, sau 05 năm thực hiện Quyết định số 14/2019/QĐ-TTg ngày 13/3/20219 của Thủ tướng Chính phủ về xây dựng, quản lý, khai thác tủ sách pháp luật, hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 277 Tủ sách pháp luật, trong đó có 58 Tủ sách pháp luật tại các xã đặc biệt khó khăn, 15 Tủ sách pháp luật tại cơ quan công an, 16 Tủ sách pháp luật tại các cơ quan quân đội và 188 Tủ sách pháp luật tại các cơ quan, đơn vị. Để phù hợp nhu cầu của người dân, Tủ sách pháp luật được bố trí tại các địa điểm khác nhau như: tại phòng làm việc của cơ quan, ban, ngành, đoàn thể cấp huyện, tại “Nơi tiếp nhận và trả kết quả”, phòng làm việc của công chức Tư pháp - Hộ tịch, phòng tiếp dân hoặc tại nhà sinh hoạt của thôn, tổ dân phố… để người dân có thể dễ dàng tiếp cận.
Đa dạng các loại sách, tài liệu
Các tủ sách pháp luật thường xuyên được bổ sung đảm bảo phù hợp, thiết thực với tính chất, chức năng, nhiệm vụ của các xã, cơ quan, đơn vị, từng đối tượng phục vụ. Sách, báo, tài liệ trong các Tủ sách tương đối đa dạng, đầy đủ các lĩnh vực đời sống và đáp ứng nhu cầu tìm đọc của các độc giả như:
- Văn bản quy phạm pháp luật: các văn bản quy phạm pháp luật liên quan trực tiếp đến Nhân dân và các hoạt động của cơ quan, đơn vị, chính quyền địa phương;
- Tài liệu pháp luật phổ thông: sách hỏi đáp, tờ gấp, đề cương, băng, đĩa tuyên truyền, phổ biến pháp luật;
- Công báo Nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, công báo tỉnh, báo, bản tin pháp luật của Trung ương và địa phương.
- Ngoài các loại sách, báo, tài liệu trên; tủ sách pháp luật cấp xã còn có sách, tài liệu hướng dẫn nghiệp vụ công tác chính quyền, hành chính, tư pháp cơ sở; hòa giải ở cơ sở; đánh giá chuẩn tiếp cận pháp luật; tủ sách pháp luật cơ quan, đơn vị có sách, tài liệu pháp lý phục vụ cho công tác quản lý, hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ từng ngành, lĩnh vực.
Tủ sách pháp luật mở cửa phục vụ hàng ngày theo thời gian làm việc của Ủy ban nhân dân xã, cơ quan, đơn vị lực lượng vũ trang nhân dân. Tủ sách pháp luật thường phục vụ bằng hình thức đọc, nghiên cứu sách, báo, tài liệu pháp luật tại chỗ hoặc cho mượn có thời hạn.
Có những cách làm hiệu quả trong tổ chức quản lý, khai thác sử dụng Tủ sách pháp luật
Để đưa pháp luật đến với người dân, các cơ quan, đơn vị trên địa bàn đã quan tâm tâm đầu tư cho Tủ sách pháp luật để thu hút đông đảo người dân đến đọc, tìm hiểu pháp luật. Một số địa phương trên địa bàn tỉnh Quảng Nam đã triển khai các hoạt động thiết thực để phát huy hiệu quả của Tủ sách pháp luật.
- Tại thị xã Điện Bàn, trong năm 2023, Chi đoàn Thanh niên thôn Đông Lãnh, xã Điện Trung, thị xã Điện Bàn đã tham mưu cho Chi ủy thôn xây dựng, triển khai Mô hình “Tủ sách Thanh niên”. Ủy ban nhân dân xã Điện Trung đã hỗ trợ Chi đoàn Thanh niên thôn Đông Lãnh một số sách pháp luật để trang bị cho “Tủ sách Thanh niên” như: Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở, Luật Nghĩa vụ quân sự, cũng như cấp phát một số tờ rơi về tuyên truyền Luật Nghĩa vụ quân sự giúp người dân tra cứu các quy định của pháp luật một cách đầy đủ, có hệ thống. Đây là mô hình hoạt động mang ý nghĩa thiết thực, giúp các bạn đoàn viên, người dân trong thôn nắm, hiểu biết hơn về chủ trương đường lối chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước và những kiến thức bổ ích thông qua nhiều đầu sách. Thông qua mô hình Tủ sách pháp luật nêu trên đã góp phần phổ biến, giáo dục pháp luật thông qua sách báo, tài liệu tuyên truyền pháp luật vừa có ý nghĩa nâng cao văn hóa đọc vừa tạo điều kiện thuận lợi cho Nhân dân trong việc tìm hiểu, nghiên cứu các văn bản pháp luật.
- Tại huyện Tiên Phước đã Tổ chức tọa đàm “Dân vận khéo” trong phát triển “Văn hóa đọc” kết hợp trưng bày các loại sách, ấn phẩm và tổ chức đêm hội đọc sách, thu hút nhiều người đến nghiên cứu, đọc và ủng hộ các đầu sách cho địa phương. Công tác xã hội hóa được phát huy, qua đó đã góp phần huy động, bổ sung nhiều đầu sách các loại cho “Tủ sách lớp học” tại các trường học trên địa bàn.
- Tại huyện Phước Sơn, hưởng ứng Ngày Sách Việt Nam, tiến hành sắp xếp và tổ chức các đợt trưng bày giới thiệu sách tại chỗ; phối hợp Thư viện tỉnh tổ chức hưởng ứng Ngày sách Việt Nam tại các trường học. Ngoài ra, các cơ quan liên quan xây dựng Kế hoạch phối hợp tuyên truyền sách bằng xe lưu động phục vụ bạn đọc tại các điểm trường trên địa bàn; Huy động xã hội hoá quyên góp sách để xây dựng tủ sách thư viện nhà trường thêm phong phú, với phương châm “Góp một quyển sách để con em được đọc nhiều quyển sách”.
Việc khai thác Tủ sách pháp luật trên địa bàn tỉnh Quảng Nam đã được quan tâm và từng bước đi vào nề nếp, trở thành công cụ hữu hiệu nâng cao chất lượng hoạt động của cơ quan nhà nước, đặc biệt là quá trình quản lý, điều hành của bộ máy chính quyền cơ sở. Qua đó, góp phần quan trọng duy trì và phát triển văn hóa đọc được lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng, nâng cao dân trí, tăng cường ý thức chấp hành pháp luật của người dân, góp phần xây dựng Nhà nước pháp quyền Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Tuy nhiên, với xu hướng chuyển đổi số hiện nay thì bên cạnh việc khai thác Tủ sách pháp luật truyền thống tại các cơ quan, đơn vị Tủ sách pháp luật điện tử cần sớm được các cơ quan chức năng xây dựng để đáp ứng yêu cầu của sự phát triển và trở thành một kênh tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật hiệu quả, góp phần quan trọng vào việc tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, giúp người dân sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật./.
Nguyễn Kim Thoa
Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật