Trong công tác tư vấn xây dựng, hoàn thiện thể chế, Hội đồng Trung ương đã tham mưu Ban Bí thư xây dựng Báo cáo kết quả tổng kết 15 năm thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW ngày 09/12/2003 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL), nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, Nhân dân. Trên cơ sở báo cáo tổng kết này, Hội đồng đã tiếp tục tham mưu Ban Bí thư ban hành Kết luận số 80-KL/TW ngày 20/6/2020 về việc tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác PBGDPL, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, Nhân dân (Kết luận số 80-KL/TW) và Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1521/QĐ-TTg ngày 06/10/2020 ban hành kế hoạch thực hiện Kết uận số 80-KL/TW. Những văn bản trên là cơ sở pháp lý quan trọng giúp định hướng phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động của công tác PBGDPL trong giai đoạn mới đáp ứng các yêu cầu của Đảng, Nhà nước và xã hội.
Trong tư vấn các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động PBGDPL, mặc dù tác động của đại dịch Covid-19 đã làm cho việc triển khai các nhiệm vụ theo kế hoạch gặp nhiều khó khăn, nhưng Hội đồng các cấp đã kịp thời chỉ đạo, chủ động rà soát, điều chỉnh các chương trình, kế hoạch, có giải pháp khắc phục ảnh hưởng của dịch bệnh. Trong đó, điểm nổi bật là tư vấn chỉ đạo, hướng dẫn chuyển hướng linh hoạt, sáng tạo, hiệu quả để triển khai công tác PBGDPL tại các bộ, ngành, địa phương, phát huy triệt để ứng dụng công nghệ thông tin, định hướng chuyển đổi số trong công tác này. Ngày 08/12/2020, Bộ Tư pháp đã phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức thành công Tọa đàm “Chuyển đổi số trong công tác PBGDPL”. Tọa đàm này có ý nghĩa rất quan trọng, khẳng định sự cần thiết, vị trí, vai trò của chuyển đổi số trong công tác PBGDPL; đồng thời, đây cũng là diễn đàn để chia sẻ các mô hình hay, cách làm hiệu quả, kinh nghiệm ứng dụng công nghệ thông tin trong PBGDPL; xác định các giải pháp công nghệ hiệu quả để thực hiện chuyển đổi số công tác PBGDPL.
Việc ứng dụng công nghệ thông tin cũng đã được đẩy mạnh trong khuôn khổ thực hiện Đề án “Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác PBGDPL giai đoạn 2019-2021”. Theo Báo cáo số 40/BC-HĐPH ngày 10/3/2021 của Hội đồng Trung ương, năm 2020 có 06 bộ, ngành, địa phương đã và đang vận hành Cổng thông tin điện tử PBGDPL; 31 bộ, ngành, địa phương đã và đang vận hành Trang tin PBGDPL. Các bộ, ngành, địa phương còn lại đã có chuyên mục, đăng tin, bài về pháp luật.
Đặc biệt, bên cạnh các hình thức, mô hình PBGDPL truyền thống, các hình thức, mô hình mới, hiệu quả, ứng dụng công nghệ thông tin tiếp tục được triển khai, đặc biệt phát huy hiệu quả trong thời điểm cả nước thực hiện giãn cách xã hội như: tổ chức thi tìm hiểu pháp luật trực tuyến (TP. Hà Nội, Đồng Tháp, Thanh Hóa, Quảng Bình, Bình Dương, Đồng Nai, TP. Hồ Chí Minh…); phổ biến các văn bản pháp luật mới theo hình thức trực tuyến (Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, Ủy ban nhân dân tỉnh Kiên Giang, Long An…); tiếp tục thực hiện PBGDPL qua mạng xã hội (TP. Hà Nội, Bạc Liêu, Quảng Bình, TP. Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Tháp, Bắc Giang, Gia Lai, Quảng Trị, Sóc Trăng, Tuyên Quang…); mở/duy trì chuyên mục pháp luật trên Báo điện tử (Long An, Bình Dương, Thanh Hóa…); tuyên truyền pháp luật qua tin nhắn điện tử (An Giang, quận Thanh Xuân, TP. Hà Nội); thực hiện chuyên mục riêng về pháp luật trên hầu hết các báo (TP. Hồ Chí Minh…); tổ chức cuộc thi xây dựng video clip tuyên truyền, phổ biến pháp luật (UBND huyện Diên Khánh, tỉnh Khánh Hòa và dự kiến đăng tải trên Trang Thông tin điện tử của huyện và nền tảng Youtube)…
Ngoài việc tập trung vào các luật, pháp lệnh mới ban hành hoặc có hiệu lực năm 2019, năm 2020 và các chủ trương, quan điểm, chính sách lớn trong các văn kiện phục vụ Đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2020 – 2025, Hội đồng Trung ương đã ban hành 02 văn bản chỉ đạo, hướng dẫn các bộ, ngành, đoàn thể, địa phương phổ biến pháp luật về phòng, chống dịch Covid – 19 gắn với các quy định pháp luật phục vụ việc hỗ trợ người dân, doanh nghiệp phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội. Nội dung PBGDPL về phòng, chống dịch bệnh tập trung vào Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm năm 2007, Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2009, Luật Dược năm 2016 và các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành, pháp luật về bảo vệ môi trường, pháp luật về an toàn thực phẩm; kết hợp thông tin đầy đủ diễn biến tình hình dịch bệnh, khuyến cáo về các biện pháp phòng bệnh phù hợp với tình hình dịch bệnh; chế tài đối với các trường hợp thông tin không chính xác, gây hoang mang trong cộng đồng và các hành vi lợi dụng dịch bệnh Covid-19 gây ra để trục lợi...
Bên cạnh các kết quả đạt được, hoạt động của Hội đồng vẫn còn một số tồn tại như: việc tham mưu xây dựng, ban hành Kế hoạch PBGDPL, Kế hoạch hoạt động của Hội đồng ở một số cơ quan, địa phương cấp cơ sở còn chậm; nhiều hoạt động PBGDPL bị chậm hoặc thay đổi so với tiến độ đề ra; công tác phối hợp giữa các thành viên Hội đồng còn hạn chế; việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác PBGDPL vẫn chưa đáp ứng nhu cầu tìm hiểu pháp luật; kinh phí hoạt động của Hội đồng các cấp còn hạn chế; và chế độ thông tin, báo cáo một số nơi chưa bảo đảm yêu cầu…
Để tiếp tục phát huy những thành quả đã đạt được đồng thời khắc phục những tồn tại hạn chế, Hội đồng đã đề ra những nhiệm vụ trọng tâm năm 2021 như: (i) Ban hành Kế hoạch của Hội đồng năm 2021 sát với yêu cầu thực tiễn, có sự đổi mới trong chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, sơ kết, tổng kết của Hội đồng; (ii) Hoàn thiện thể chế, chính sách đối với công tác PBGDPL, trọng tâm là sửa đổi, bổ sung Quyết định số 27/2013/QĐ-TTg, Quyết định số 42/2017/QĐ-TTg của Thủ tướng Chinh phủ; đổi mới tổ chức và hoạt động của đơn vị tham mưu, thực hiện quản lý nhà nước về PBGDPL; (iii) Triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ trong Kết luận số 80-KL/TW, Quyết định số 1521/QĐ-TTg; (iv) Hướng dẫn nhân rộng mô hình hay, cách làm hiệu quả về PBGDPL tại các bộ, ngành, địa phương; (v) Thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ năm 2021 tại Chương trình PBGDPL giai đoạn 2017-2021 và các Đề án về PBGDPL, trong đó hoàn thành việc xây dựng, vận hành Cổng thông tin điện tử PBGDPL của cả nước, Cổng/Trang thông tin điện tử PBGDPL của dịa phương; tổng kết việc thực hiện Chương trình và xây dựng Chương trình giai đoạn mới; (vi) Định hướng triển khai công tác PBGDPL bằng nhiều hình thức phù hợp, chú trọng tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, định hướng chuyển đổi số trong công tác PBGDPL; (vii) Tổng kết kết quả hoạt động của Hội đồng các cấp năm 2021, đề xuất khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác PBGDPL…
Vụ Phổ biến, giáo dục pháp luật