Về công tác chỉ đạo, hướng dẫn: Phát huy vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, người đứng đầu cơ quan trong việc nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác PBGDPL, trong 10 năm qua, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành trên 70 văn bản chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật, PBGDPL theo chuyên đề, đối tượng, địa bàn đảm bảo kịp thời, phù hợp với điều kiện và đặc thù của ngành văn hóa, thể thao và du lịch. Bộ đã chủ động phối hợp với một số bộ, ngành liên quan xây dựng, hoàn thiện, góp ý và triển khai các chương trình, đề án về PBGDPL như: Phối hợp với Ủy ban Dân tộc xây dựng Đề án “Tuyên truyền phổ biến pháp luật cho cán bộ văn hóa vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng biên giới, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn giai đoạn 2017-2021”; phối hợp với Bộ Quốc phòng xây dựng Đề án “Phát huy vai trò của lực lượng Quân đội nhân dân tham gia công tác PBGDPL, vận động Nhân dân chấp hành pháp luật tại cơ sở giai đoạn 2021 - 2027”.
Phát huy vai trò của Hội đồng phối hợp PBGDPL: Hội đồng phối hợp PBGDPL của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch được thành lập theo Quyết định số 2305/QĐ-BVHTTDL ngày 06/7/2015, kiện toàn theo Quyết định số 3346/QĐ-BVHTTDL ngày 13/11/2020 với 25 thành viên, gồm 01 chủ tịch (đồng thời là thành viên Hội đồng phối hợp PBGDPL trung ương), 01 phó chủ tịch, 21 ủy viên và 02 thư ký Hội đồng. Hội đồng phối hợp PBGDPL của Bộ đã thực hiện tốt nhiệm vụ đề ra theo kế hoạch PBGDPL hàng năm; chỉ đạo, hướng dẫn và thường xuyên kiểm tra, đôn đốc các cơ quan, đơn vị trực thuộc Bộ thực hiện công tác PBGDPL; sơ kết, tổng kết và tổ chức thi đua khen thưởng về công tác PBGDPL luật trong phạm vi Ngành; thực hiện một số nhiệm vụ khác theo quyết định của Hội đồng phối hợp PBGDPL trung ương. Thời gian qua, Hội đồng đã định kỳ tổ chức họp, thường xuyên lấy ý kiến các thành viên về triển khai các công việc: Xây dựng, ban hành và đôn đốc kiểm tra việc tổ chức thực hiện chương trình, kế hoạch về PBGDPL; chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan triển khai các đề án PBGDPL; triển khai, tổ chức các hội nghị, hội thảo về PBGDPL; đẩy mạnh, thực hiện đổi mới công tác PBGDPL trong lĩnh vực văn hóa, gia đình, thể thao và du lịch với các địa bàn, đối tượng cần sự phối hợp liên ngành; thực hiện chuyển đổi số trong công tác PBGDPL.
Phổ biến đến cán bộ, công chức và Nhân dân gần 300 văn bản pháp luật trong lĩnh vực văn hóa, gia đình, thể thao và du lịch:
Nhằm mục đích quán triệt đầy đủ, kịp thời các văn bản quy phạm pháp luật mới đến các cán bộ, công chức ngành văn hóa, thể thao và du lịch, gắn việc tuyên truyền, phổ biến với thi hành pháp luật, đảm bảo phù hợp với thực tiễn, từ đó nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã triển khai việc tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật ngay sau khi văn bản được ban hành, giúp các cán bộ, công chức, viên chức nhận thức, đầy đủ, chủ động áp dụng thống nhất, đúng quy định trong quá trình thực thi công vụ. Qua 10 năm tổ chức triển khai Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật, có thể thấy hầu hết các nội dung quy định của pháp luật về lĩnh vực văn hóa, gia đình, thể thao và du lịch đã và đang được tuyên truyền, phổ biến rộng rãi đến mọi đối tượng xã hội, góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật cho người dân.
Hình thức PBGDPL phong phú, đa dạng: Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tổ chức thực hiện việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật qua các hình thức: Tổ chức hội nghị tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ, hội nghị quán triệt, phổ biến văn bản quy phạm pháp luật mới được ban hành; biên soạn, phát hành, cung cấp các tài liệu pháp luật thông qua các hội nghị, hội thảo; tuyên truyền, phổ biến thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, loa truyền thanh, internet, pa-nô, áp-phích, tranh cổ động; đăng tải trên Công báo; sản xuất, biên tập, đăng tải trên website Cổng Thông tin điện tử của Bộ (địa chỉ: bvhttdl.gov.vn), Báo Điện tử Tổ Quốc; thực hiện tuyên truyền, phổ biến pháp luật trên chuyên mục Văn hóa, Thể thao và Du lịch trên sóng Truyền hình Nhân dân…
Đặc biệt, Bộ Văn hóa, Thể thao và du lịch đã tổ chức 04 cuộc thi: Sáng kiến cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực văn hóa, gia đình, thể dục thể thao và du lịch; Tìm hiểu quy định của pháp luật phòng, chống tác hại của thuốc lá, cấm quảng cáo thuốc lá và hạn chế sử dụng hình ảnh thuốc lá trong tác phẩm sân khấu, điện ảnh; Viết tiểu phẩm tuyên truyền về tác hại của việc sử dụng thuốc lá, các quy định của Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá; Sáng kiến, mô hình phổ biến, giáo dục pháp luật hiệu quả thông qua hoạt động văn hóa ở cơ sở. Qua việc tổ chức các Cuộc thi đã góp phần truyền tải kiến thức pháp luật đến đối tượng tham gia thi, tạo hiệu ứng lan tỏa, đồng thời thúc đẩy việc tìm kiếm, phát hiện, tôn vinh một số mô hình, cách làm hay, hiệu quả về PBGDPL.
Chú trọng PBGDPL cho đối tượng đặc thù: Với thế mạnh của ngành Văn hóa, các hoạt động văn hóa, văn nghệ được lồng ghép với các hoạt động PBGDPL được thực hiện cho người dân ở vùng dân tộc thiểu số, miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới, ven biển, hải đảo, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn và ngư dân.
Bộ đã giao Vụ Văn hóa dân tộc tổ chức 47 lớp tập huấn về công tác PBGDPL và công tác bảo tồn phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, bài trừ hủ tục lạc hậu cho cán bộ văn hóa xã, nghệ nhân, già làng, trưởng thôn, bản và người có uy tín vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu,vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng đặc biệt khó khăn. Đây là đội ngũ cốt cán, sau khi kết thúc tập huấn sẽ triển khai phổ biến sâu rộng tới người dân tại địa bàn.
Tại các địa phương, nhất là những địa bàn vùng biên giới, hải đảo, vùng dân tộc thiểu số, nhiều Sở đã đặt công tác PBGDPL cho đối tượng đặc thù là trọng tâm của các hoạt động văn hóa như biểu diễn nghệ thuật, chiếu phim, truyên truyền trực quan... về các quy định pháp luật phù hợp với đối tượng thông qua việc dịch sang tiếng dân tộc, phát huy vai trò của người có uy tín, kết hợp với lực lượng biên phòng và cán bộ cơ sở.
Qua 10 năm thực hiện Luật PBGDPL, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương trong việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật gắn chặt với công tác bảo tồn phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, bài trừ hủ tục lạc hậu ở vùng đồng bào các dân tộc thiểu số phù hợp với từng vùng, miền, địa bàn trên cả nước, góp phần nâng cao dân trí, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho nhân dân, nêu cao tinh thần tự hào về truyền thống văn hóa và ý thức đoàn kết dân tộc.
Về nguồn lực cho công tác PBGDPL: Việc xây dựng đội ngũ báo cáo viên pháp luật bảo đảm số lượng, chất lượng đồng đều, góp phần nâng cao hiệu quả trong việc học tập, quán triệt, triển khai và đưa các quy định, chính sách pháp luật sớm đi vào cuộc sống. Tính đến nay, số lượng báo cáo viên pháp luật của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch là 64 người, trong đó chủ yếu là báo cáo viên lĩnh vực văn hóa, đối với báo cáo viên lĩnh vực thể thao, du lịch hiện chưa đảm bảo về số lượng.
Kinh phí thực hiện công tác PBGDPL được sử dụng trong kinh phí thường xuyên của các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, trong 10 năm qua kinh phí thực hiện công tác PBGDPL của Bộ là gần 1.464.000.000 đồng. Ngoài ra, các cơ quan, đơn vị cũng chủ động lồng ghép công tác PBGDPL vào các Hội nghị, Hội thảo, Lớp tập huấn khác.
Qua 10 năm triển khai Luật PBGDPL cho thấy công tác này tại Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch ngày càng đi vào nề nếp, hiệu quả, góp phần nâng cao hiểu biết và ý thức chấp hành pháp luật của người dân, đóng góp tích cực vào việc giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, phát triển văn hóa, gia đình, thể dục thể thao và du lịch, tăng cường quản lý nhà nước bằng pháp luật. Thời gian tới, công tác PBGDPL đặt ra những yêu cầu mới, theo hướng tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong công tác PBGDPL, chú trọng truyền thông chính sách pháp luật để tạo bước phát triển mới, mang tính đột phá, bảo đảm đáp ứng nhu cầu PBGDPL của người dân, phù hợp với xu thế và yêu cầu của thực tiễn. Để thực hiện nhiệm vụ này hiệu quả, đòi hỏi sự thống nhất về nhận thức và hành động, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, trong đó vai trò của ngành văn hóa, thể thao và du lịch đóng vai trò quan trọng./.
Nguyễn Thị Tâm
Vụ Phổ biến, giáo dục pháp luật