Ngay từ đầu năm 2022, Sở Tư pháp tỉnh với chức năng là cơ quan thường trực của Hội đồng phối hợp PBGDPL của tỉnh đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 03/KH-UBND ngày 07/01/2022 về phổ biến, giáo dục pháp luật; hòa giải ở cơ sở, chuẩn tiếp cận pháp luật; ngày 13/01/2022, Hội đồng phối hợp PBGDPL cấp tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 01/KH-HĐPH triển khai hoạt động của Hội đồng. Trong đó, nội dung Kế hoạch, xác định rõ mục đích, yêu cầu, nội dung chỉ đạo, phân công trách nhiệm cụ thể cho các cấp, các ngành và thành viên Hội đồng phối hợp PBGDPL. Ủy ban nhân dân và Hội đồng phối hợp PBGDPL các huyện, thành phố, các ngành thành viên căn cứ tình hình thực tiễn của địa phương, đơn vị chủ động xây dựng kế hoạch thực hiện tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật cho ngành mình, địa phương mình.
Nội dung pháp luật được tập trung phổ biến đã bám sát các chủ trương, chính sách quan trọng của Đảng, Nhà nước trong phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, hội nhập kinh tế quốc tế và nhiệm vụ chính trị của ngành, địa phương. Trong mỗi giai đoạn, tùy vào nhu cầu thực tế của cán bộ, nhân dân, các cấp, các ngành đã tập trung tuyên truyền, phổ biến: Hiến pháp, Bộ luật Hình sự, Bộ luật Dân sự, Bộ luật Tố tụng hình sự, Luật Bảo vệ môi trường, Luật Phòng, chống ma tuý, Luật Giao thông đường bộ, Luật Đất đai, Luật Xử lý vi phạm hành chính, Luật Tố tụng dân sự, Luật Doanh nghiệp, Luật Hôn nhân và gia đình, Luật Phòng, chống tham nhũng, Luật Thực hành tiết kiệm chống lãng phí, Luật Cán bộ công chức, Luật Viên chức, Luật Tín ngưỡng tôn giáo, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo..
Các hình thức tuyên truyền đa dạng, phong phú, phù hợp với từng đối tượng; bên cạnh các hình thức truyền thống, đã áp dụng các hình thức mới, ứng dụng công nghệ thông tin để nâng cao hiệu quả: Tuyên truyền miệng là hình thức tuyên truyền được sử dụng phổ biến, thông qua tổ chức các hội nghị, lớp tập huấn, nói chuyện chuyên đề, hội thảo, toạ đàm, sinh hoạt câu lạc bộ, có thảo luận, trao đổi, đối thoại để giải đáp vướng mắc, nhu cầu của người nghe... Năm 2022, toàn tỉnh đã tổ chức 1.658 buổi tuyên truyền, phổ biến pháp luật trực tiếp, thu hút sự tham gia của 145.975 lượt người. Trong đó, có nhiều điển hình như: Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy; Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn; Sở Công thương; Hội Nông dân tỉnh; Đài Phát thanh truyền hình tỉnh; Báo Thái Bình; huyện Thái Thụy; huyện Hưng Hà v.v... Tổ chức 15 cuộc thi tìm hiểu pháp luật thu hút 5.109 lượt người dự thi; phát hành miễn phí 347.886 bản tài liệu pháp luật; thực hiện gần 200 lượt phát sóng trên các chuyên trang, chuyên mục của Đài Phát thanh và Truyền hình; 6.000 lượt phát sóng trên hệ thống loa truyền thanh; 586 tin bài về pháp luật trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Hội đồng phối hợp PBGDPL tỉnh đã hoàn thành việc xây dựng “Trang thông tin điện tử phổ biến giáo dục pháp luật tỉnh Thái Bình”.Tháng 10/2022, Trang thông tin chính thức đi vào hoạt động và được truyền thông phổ biến rộng rãi đến cán bộ, nhân dân trên địa bàn tỉnh. Trang thông tin điện tử của Hội đồng Phối hợp phổ biến giáo dục pháp luật đảm bảo cung cấp, phổ biến, tuyên truyền chính xác và kịp thời những văn bản quy phạm pháp luật của trung ương và của địa phương ban hành. Sau 02 tháng hoạt động, Trang đã đăng tải 125 tin, bài, tài liệu, thông tin về pháp luật, thu hút hơn 12.000 lượt truy cập, nhận được sự quan tâm và phản hồi tích cực từ người dân, doanh nghiệp.
Năm 2022 là năm tổng kết 10 năm thực hiện Luật phổ biến giáo dục pháp luật và 10 năm triển khai Ngày pháp luật Việt Nam 9/11. Sở Tư pháp đã tham mưu UBND tỉnh, Hội đồng phối hợp PBGDPL tỉnh ban hành 12 văn bản các loại gồm Kế hoạch, công văn chỉ đạo, hướng dẫn nội dung tổng kết 10 năm thi hành Luật PBGDPL và tổ chức Ngày Pháp luật Việt Nam.
Việc tuyên truyền, phổ biến kịp thời các chủ trương đường lối chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước tới Nhân dân đã góp phần ngăn chặn và hạn chế những hành vi vi phạm pháp luật và tệ nạn xã hội, kịp thời giải quyết các mâu thuẫn, tranh chấp tại cộng đồng dân cư, giảm bớt tình trạng khiếu nại, tố cáo vượt cấp, góp phần bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội; thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác PBGDPL ở tỉnh Thái Bình vẫn còn một số tồn tại, hạn chế sau đây:
Công tác PBGDPL, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật cho cán bộ và nhân dân ở một số cơ quan, đơn vị và địa phương chưa được thường xuyên. Hoạt động của Hội đồng phối hợp PBGDPL ở một số nơi còn hình thức, thụ động, trông chờ sự hướng dẫn của cấp trên. Công tác PBGDPL ở một số ngành, địa phương còn dàn trải, thiếu trọng tâm, trọng điểm. Giáo dục pháp luật trong nhà trường đôi khi còn nặng về lý thuyết, chưa thực sự gắn với thực tiễn đời sống. Số giáo viên giảng dạy môn pháp luật, giáo dục công dân ít được tập huấn, đào tạo về nghiệp vụ PBGDPL. Việc đầu tư kinh phí, cơ sở vật chất, phương tiện phục vụ công tác PBGDPL chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao. Chế độ đãi ngộ cho đội ngũ thực hiện công tác PBGDPL còn hạn chế.
Để nâng cao hiệu quả công tác PBGDPL, khắc phục những tồn tại, hạn chế nêu trên, trong thời gian tới cần quan tâm thực hiện một số giải pháp cụ thể sau:
Một là: Tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phổ biến giáo dục pháp luật. Các cấp ủy Đảng, chính quyền, sở, ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội tiếp tục chỉ đạo, lãnh đạo triển khai nghiêm túc Chỉ thị số 32 - CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng, Luật Phổ biến giáo dục pháp luật và các văn bản pháp luật có liên quan với triển khai thực hiện nghị quyết đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2020-2025 và các văn bản chỉ đạo của Trung ương, của tỉnh về công tác phổ biến giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, nhân dân.
Hai là: Củng cố kiện toàn Hội đồng phối hợp PBGDPL các cấp theo quy định của pháp luật. Phân công roc trách nhiệm cụ thể cho các thành viên trong Hội đồng trong công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật thuộc lĩnh vực mà ngành phụ trách.
Ba là: Kiện toàn tổ chức bộ máy, có kế hoạch bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ tuyên truyền cho đội ngũ cán bộ làm công tác pháp chế, báo cáo viên pháp luật, giảng viên, giáo viên giảng dạy pháp luật, giáo dục công dân; phát huy các lực lượng tham gia công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật trong đó có đội ngũ luật gia, luật sư, những người đã và đang làm trong công tác pháp luật, công tác hòa giải, người có uy tín, tiêu biểu ở khu dân cư.
Bốn là: Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật phải được thực hiện thường xuyên, liên tục, có trọng tâm, trọng điểm. Đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền phổ biến pháp pháp luật, tùy theo đối tượng mà có hình thức tuyên truyền phù hợp. Cần quan tâm đến các hình thức hỏi đáp pháp luật, đặc biệt là các kênh thông tin điện tử, mạng xã hội. Phát huy các hình thức thi tìm hiểu pháp luật trực tuyến. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật.
Năm là: Tăng cường hơn nữa sự tham gia đóng góp ý kiến của nhân dân vào việc xây dựng pháp luật kể cả văn bản của Trung ương và địa phương trước khi ban hành chính thức, việc này có tác dụng tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật rất lớn và có hiệu quả. Xây dựng và đưa vào sử dụng rộng rãi các cơ sở dữ liệu pháp luật điện tử, để cung cấp đầy đủ, có hệ thống thông tin pháp luật trong từng lĩnh vực để phục vụ công tác PBGDPL.
Sáu là: Bố trí kinh phí phù hợp cho công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, tranh thủ sự hỗ trợ về kinh phí của các tổ chức, cá nhân quan tâm đến hoạt động này. Tăng cường kiểm tra định kỳ sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm; chú trọng việc xây dựng, nhân rộng các mô hình, cách làm sáng tạo, hiệu quả, biểu dương các gương điển hình trong PBGDPL ngay trong từng địa phương, cơ quan, đơn vị.
Trần Thị Hồng
Sở Tư pháp tỉnh Thái Bình