Đối tượng áp dụng là cá nhân, tổ chức Việt Nam có hành vi vi phạm hành chính về bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em; cá nhân, tổ chức nước ngoài có hành vi vi phạm hành chính về bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em trên lãnh thổ Việt Nam. Riêng các trường hợp cán bộ, công chức, viên chức khi thực hiện công vụ liên quan đến bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em mà có hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực này sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật cán bộ, công chức, viên chức.
Theo Nghị định này, các hành vi từ chối khám bệnh, chữa bệnh cho trẻ em theo quy định hoặc trong trường hợp cấp cứu; thu tiền khám bệnh, chữa bệnh cho trẻ em dưới 06 tuổi trái với quy định của pháp luật có thể bị phạt đến 10 triệu đồng. Đây cũng là mức phạt đối với cha mẹ bỏ rơi con sau khi sinh; cha, mẹ hoặc người giám hộ cố ý bỏ rơi trẻ em nơi công cộng hoặc ép buộc trẻ em không sống cùng gia đình, bỏ mặc trẻ em tự sinh sống, không quan tâm, chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ em.
Cũng trong Thông tư này, phạt tiền từ 10 đến 20 triệu đồng đối với 01 trong các hành vi tập hợp, chứa chấp trẻ em lang thang để bán vé số, sách, báo, tranh, ảnh, bán hàng rong hoặc các hoạt động khác nhằm mục đích trục lợi.
Đối với nhóm hành vi sản xuất, lưu hành, vận chuyển, kinh doanh, tàng trữ, phát tán, quảng cáo đồ chơi, trò chơi kích động bạo lực, đồi trụy, kinh dị, có hại cho sự phát triển lành mạnh của trẻ em; viết, dịch, sao chép, sản xuất, lưu hành, vận chuyển, tàng trữ, phát tán, quảng cáo sản phẩm có tính chất khiêu dâm trẻ em, mức phạt cũng lên đến 20 triệu đồng….
Thẩm quyền xử phạt được trao cho Thanh tra Sở Lao động –Thương binh và xã hội, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp, Công an nhân dân, Bộ đội biên phòng, Hải quan, Cảnh sát biển, Cơ quan thuế, Quản lý thị trường và Thanh tra chuyên ngành khác.
Thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính về bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em là 01 năm kể từ khi hành vi hành chính được thực hiện; hoặc 03 tháng kể từ khi người có thẩm quyền xử phạt nhận được quyết định đình chỉ điều tra, đình chỉ vụ án hình sự mà hành vi vi phạm đó có dấu hiệu vi phạm hành chính về bảo vệ, chăm sóc, trẻ em….
Nghị định này có hiệu lực kể từ ngày 02 tháng 12 năm 2011. Bãi bỏ một số điều của Nghị định số 114/2006/NĐ-CP ngày 03/10/2006 của Chính phủ Quy định xử phạt vi phạm hành chính về dân số trẻ em: khoản 1,2 và 4 điều 1, khoản 1 điều 2, điều 3, khoản 1,2 và 3 điều 5; điều 6, khoản 2 điều 7….