Để đảm bảo những nội dung được triển khai theo đúng Kế hoạch đã được đề ra, sáng ngày 25 tháng 7 năm 2023, tại Hội trường lớn, Trung tâm Hội nghị 25B của tỉnh Thanh Hóa, Ủy ban nhân dân tỉnh Thanh Hóa đã tổ chức Hội nghị quán triệt, triển khai Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở; Luật Phòng, chống bạo lực gia đình; Luật Thanh tra.
Hội nghị có sự tham dự của đại diện Thường trực Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh; Lãnh đạo các Ban của Tỉnh ủy; Lãnh đạo các Ban của HĐND tỉnh; Lãnh đạo Mặt trận tổ quốc Việt Nam tỉnh. Lãnh đạo Văn phòng Tỉnh ủy, Văn phòng Đoàn Đại biểu quốc hội và Hội đồng nhân dân tỉnh, Văn phòng UBND tỉnh; Lãnh đạo các sở, ban, ngành, đoàn thể, cơ quan, đơn vị cấp tỉnh; các cơ quan Trung ương đóng trên địa bàn tỉnh; Thành viên Hội đồng phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh, Báo cáo viên pháp luật cấp tỉnh; Cán bộ chủ chốt Thanh tra tỉnh, Sở Nội vụ, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Sở Tư pháp; Đại diện cơ quan thường trú Báo Nhân dân, Báo pháp luật Việt Nam tại Thanh Hóa; Báo Thanh Hóa; Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh.
Đối với cấp huyện Hội nghị có sự tham dự của Đại diện Thường trực huyện ủy, thị ủy, thành ủy; Đại diện lãnh đạo HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện, thị xã, thành phố; Trưởng Ban Tuyên giáo Huyện ủy, Thị ủy, Thành uỷ; Trưởng các phòng, đơn vị thuộc UBND cấp huyện gồm: Thanh tra, Tư pháp, Nội vụ, Văn hóa - Thông tin.
Chủ trì và khai mạc Hội nghị, đồng chí Nguyễn Văn Thi - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh, Chủ tịch Hội đồng phối hợp phổ biến giáo dục pháp luật tỉnh đã phát biểu đánh giá khái quát tình hình tỉnh Thanh Hóa và những thành tựu mà Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Thanh Hóa đạt được trong thời gian quan, đồng thời với việc Quốc hội khóa XV nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, tại kỳ họp thứ 4 đã thông qua 6 luật quan trọng, nhằm cụ thể hóa chủ trương lớn của Đảng trong Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thư XIII và các Nghị quyết của Trung ương sẽ đem lại những điều kiện thuận lợi để các lĩnh vực của đời sống xã hội được ổn định, phát triển đảm bảo sự phục vụ và phát triển kinh tế xã hội đất nước nói chung và Thanh Hóa nói riềng. Để kịp thời đưa các Luật mới đi vào cuộc sống, UBND tỉnh tổ chức Hội nghị quán triệt, triển khai Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở; Luật Phòng, chống bạo lực gia đình; Luật Thanh tra với thành phần tham dự là cán bộ chủ chốt các ngành, các cấp, thành viên Hội đồng phối hợp PBGDPL trên địa bàn, Đồng chí đã chỉ đạo các đại biểu tập trung tiếp thu những nội dung mà các Báo cáo viên triển khai tại Hội nghị.
Tại Hội nghị đồng chí Mai Sỹ Diên - Tỉnh ủy viên, Chánh Thanh tra tỉnh đã triển khai Luật Thanh tra. Đồng chí khẳng định Thanh tra là nội dung hết sức quan trọng trong công tác quản lý nhà nước. Góp phần quan trọng trong công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực. Để tiếp tục đảm bảo hoạt động của các cơ quan nhà nước hiệu lực, hiệu quả, đúng pháp luật Quốc hội đã thông qua Luật Thanh tra năm 2022 thay thế Luật Thanh tra năm 2010.
Báo cáo viên đã chỉ rõ Luật gồm 8 chương, 118 điều, tăng 01 chương và 40 điều so với luật 2010, được ban hành nhằm khắc phục những hạn chế, bất cập của các quy định pháp luật về thanh tra hiện nay, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của Đảng, bảo đảm phối hợp có hiệu quả giữa các công tác giám sát, thanh tra, kiểm tra, kiểm toán của bộ máy nhà nước và cả hệ thống chính trị; giúp cho hoạt động thanh tra tại các ngành, các địa phương ngày càng có hiệu lực, hiệu quả hơn. Luật có một số điểm mới mới đáng chú ý như hệ thống Thanh tra được tổ chức lại ở một số đơn vị như: Tổng cục, Cục thuộc Bộ được thành lập cơ quan thanh tra chuyên ngành; UBND tỉnh có quyền thành lập Thanh tra sở; Quy định rõ thời gian ban hành kết luận thanh tra tại Luật Thanh tra 2022; Luật hóa các tiêu chuẩn bổ nhiệm các ngạch thanh tra viên; Bổ sung các điều kiện bảo đảm hoạt động của cơ quan thanh tra nhà nước; Phải có sự phối hợp trong hoạt động thanh tra, kiểm toán nhà nước, điều tra; Sửa đổi nội dung giám sát hoạt động của Đoàn thanh tra; Không còn chế định thanh tra nhân dân trong Luật Thanh tra ...
Tại Hội nghị, Ủy Ban nhân tỉnh Thanh Hóa cũng đã mời đồng chí đồng chí Hoàng Minh Thái, Nguyên vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch triển khai Luật Phòng, chống bạo lực gia đình năm 2022.
Báo cáo viên đã chỉ rõ hiện nay, bạo lực gia đình vẫn còn khá phổ biến. Theo số liệu thống kê năm 2019 có 31,6% phụ nữ phải chịu ít nhất một hình thức bạo lực trong 12 tháng; cứ 3 phụ nữ thì có gần 1 người bị chồng bạo lực thể xác/hoặc bạo lực tình dục. Đáng chú ý có 90,4% phụ nữ bị chồng bạo lực thể xác hoặc tình dục không tìm kiếm sự giúp đỡ. Vì vậy, để kịp thời thể chế hóa đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước; khắc phục những bất cập của Luật Phòng, chống bạo lực gia đình hiện hành; bảo đảm phù hợp với các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên tham gia, Quốc hội đã ban hành Luật Phòng, chống bạo lực gia đình năm 2022 thay thế Luật phòng chống bạo lực gia đình năm 2007. Báo cáo viên đã phân tích rõ, Luật năm 2022 lần này có 6 chương, 56 điều, tăng 10 điều so với Luật 2007. Luật có nhiều điểm mới quan trọng như: Sửa đổi khái niệm bạo lực gia đình; Mở rộng đối tượng bạo lực gia đình ngoài quan hệ hôn nhân; Bổ sung thêm quy định về: hành vi bạo lực gia đình, hình thức tuyên truyền về phòng chống bạo lực gia đình, nơi tiếp nhận tin báo về bạo lực gia đình, biện pháp ngăn chặn bạo lực gia đình, hỗ trợ người bị bạo lực gia đình, cơ sở trợ giúp phòng chống bạo lực gia đình... Các quy định này góp phần tăng cường các biện pháp bảo vệ các quyền con người, nâng cao hiệu lực, hiệu quả của các thiết chế nhà nước, xã hội cũng như vai trò của gia đình về lĩnh vực này, gìn giữ các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của gia đình, dân tộc, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội.
UBND tỉnh Thanh Hóa cũng đã mới đồng chí Trần Xuân Hiền, Phó Vụ trưởng Vụ Công tác Thanh niên, Bộ Nội vụ triển khai chuyên đề về Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở năm 2022. Đồng chí khẳng định, bám sát định hướng phát triển đất nước giai đoạn 2021 - 2030 là “Thực hành và phát huy rộng rãi dân chủ xã hội chủ nghĩa, quyền làm chủ và vai trò tự quản của Nhân dân”; “Tiếp tục nắm vững và xử lý tốt mối quan hệ giữa thực hành dân chủ và tăng cường pháp chế, bảo đảm kỷ cương xã hội”; đồng thời để giải quyết kịp thời những vướng mắc, bất cập về thực hiện dân chủ ở cơ sở hiện đang được quy định tại nhiều văn bản quy phạm pháp luật khác nhau chưa đồng bộ, toàn diện; trách nhiệm bảo đảm thực hiện dân chủ ở cơ sở chưa cụ thể, thiếu chế tài xử lý…Tại kỳ họp thứ tư, Quốc hội khóa XV đã biểu quyết thông qua Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở với 6 chương, 91 điều, không chỉ quy định về thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn mà Luật còn điều chỉnh đến dân chủ trong cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập; tổ chức có sử dụng lao động. Báo cáo viên đã phân tích chuyên sâu một số nội dung mới của Luật như: Quy định phạm vi thực hiện dân chủ đối với từng loại hình cơ sở; Quy định hình thức chế tài xử lý vi phạm đối với từng nhóm chủ thể và hành vi vi phạm; bổ sung thêm 07 hình thức công khai thông tin; một số nội dung phải công khai thông tin cho phù hợp với Luật Tiếp cận thông tin; Mở rộng dân chủ trực tiếp tại cấp xã theo hướng bổ sung các vấn đề Nhân dân bàn và quyết định trực tiếp; bổ sung hình thức giám sát thông qua hoạt động lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với chức danh lãnh đạo, quản lý trong cơ quan, đơn vị theo quy định của cơ quan có thẩm quyền…. Đây chính là cơ sở pháp lý quan trọng để bảo vệ các quyền dân chủ cho nhân dân, bảo vệ quyền làm chủ của nhân dân, đẩy lùi tình trạng quan liêu, cửa quyền trong bộ máy quản lý của cơ quan, đơn vị nhằm xây dựng cơ sở Đảng, chính quyền trong sạch, vững mạnh và thực hiện tốt cải cách hành chính, tạo dựng niềm tin của nhân dân vào Đảng và Nhà nước.
Kết thực Hội nghị đồng chí đồng chí Nguyễn Văn Thi - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh, Chủ tịch Hội đồng phối hợp phổ biến giáo dục pháp luật tỉnh đã đánh giá sau 01 buổi làm việc với tinh thần khẩn trương, nghiêm túc, Hội nghị đã được nghe các Đồng chí: Trần Xuân Hiền (Phó Vụ trưởng Vụ Công tác thanh niên, Bộ Nội vụ); Hoàng Minh Thái (Nguyên vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Văn hóa, thể thao và Du lịch), Mai Sỹ Diến, Chánh Thanh tra tỉnh quán triệt, triển khai Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở, Luật phòng chống bạo lực gia đình, Luật Thanh tra, Hội nghị đã thành công tốt đẹp.
Đồng chí Nguyễn Văn Thi đã nhấn mạnh các văn bản pháp luật có nhiều quy định mới, quy định liên quan đến nhiều ngành, nhiều lĩnh vực khác nhau. Vì vậy các đồng chí Nguyễn Văn Thi đã chỉ đạo các đồng chí lãnh đạo chủ chốt của các ngành, các cấp phải nghiên cứu và có những định hướng cụ thể trong công tác quản lý nhà nước và chỉ đạo các cơ quan chuyên môn tăng cường trách nhiệm, bám sát nhiệm vụ phân công trong Kế hoạch 139/KH-UBND để tổ chức triển khai tuyên truyền phổ biến các Luật mới có cho cán bộ, công chức và nhân dân ở các cơ quan nhà nước và của địa phương mình.
Để các văn bản pháp luật mới được triển khai một cách đồng bộ, thống nhất và hiệu quả, Đồng chí Phó chủ tịch Thường trực UBND tỉnh chỉ đạo các đồng chí lãnh đạo các Sở, thủ trưởng các ban, ngành, đoàn thể của tỉnh, Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố tập trung chỉ đạo thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm như:
- Tập trung tham mưu cho cấp ủy, chính quyền các ngành, các cấp ban hành đầy đủ chương trình, Khẩn trương xây dựng kế hoạch tuyên truyền phổ biến, quán triệt, triển khai kịp thời các văn bản Luật mới liên quan trực tiếp đến hoạt động của cơ quan, đơn vị, địa phương mình;
- Tăng cường hiệu quả công tác quản lý nhà nước về phổ biến, giáo dục pháp luật; Phát huy vai trò cơ quan thường Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật các cấp và các thành viên Hội đồng triển khai nhiệm vụ được giao. Tăng cường quan hệ phối hợp giữa cơ quan thường trực Hội đồng với thành viên Hội đồng trong công tác PBGDPL đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến các luật mới được quốc hội khóa XV thông qua tại kỳ họp thứ 4. Đồng thời chỉ đạo ngành dọc phối hợp với Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật cấp huyện tổ chức tuyên truyền trên địa bàn.
- Sở Nội vụ, Sở Văn hóa thể thao và du lịch, Thanh tra tỉnh triển khai tập huấn chuyên sâu về các Luật chuyên ngành thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của đơn vị mình.
- Sở Tư pháp phối hợp với Sở Thông tin Truyền thông, Đài Phát thanh Truyền hình tỉnh và Báo Thanh Hoá đẩy mạnh công tác phổ biến, tuyên truyền các luật mới trên phương tiện thông tin; đồng thời, thường xuyên theo dõi, hướng dẫn và đôn đốc việc tổ chức tuyên truyền, phổ biến nội dung của các hiệp định thương mại tự do, các luật mới ở các cấp, các ngành, địa phương và tổng hợp báo cáo UBND tỉnh.
Với những kết quả đạt được tại Hội nghị triển khai Luật mới, cùng sự chỉ đạo cụ thể của đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh tại Hội nghị, đây sẽ là cơ sở quan trọng để các văn bản Luật mới được triển khai đầy đủ, phát huy hiệu quả trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa. Việc thực hiện đầy đủ các quy định của pháp luật đối với cả chính quyền và nhân dân trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa sẽ góp phần cùng cả nước xây dựng nhà nước pháp quyền, đảm bảo tốt hơn quyền lợi của Nhân dân và đáp ứng mục tiêu dân giầu nước mạnh, xã hội công bằng dân chủ và văn minh trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa./.
Phan Văn Đại
Sở Tư pháp tỉnh Thanh Hóa